حسن اعتصامی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
حسینعلی علیخانی - عضو هیئت علمی گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
ناهید صالح راستین - عضو هیئت علمی گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

ریزوبیوم ها به دلیل توان بی مانند خود در برقراری همزیستی با گیاهان خانواده لگومینوز و ایجاد سیستم های توانمند در تثبیت نیتروژن مولکولی قادر به تامین بخش قابل توجهی از نیتروزن مولکولی اکوسیستم های زراعی در سطح جهانی می باشند . به همین دلیل در طول بیش از یک قرن که از زمان شناسایی آنها می گذرد همیشه درکانون توجه بسیاری از محققین علوم زیستی قرار داشته اند ).3) در دهه های اخیر با اینکه هنوز می توان تثبیت نیتروژن توسط این باکتری ها و به خصوص ویژگی های ژنتیکی فرایند همزیستی را به عنوان محور اصلی پژوهش های محققین بیولوژی خاک محسوب داشت . معهذا با اثبات توانایی های دیگری در ریزوبیوم ها و محسوب داشتن این باکتری ها در گروه ریزوباکتریهای محرک رشد گیاه (PGPR )کارهای پژوهشی در زمینه PGPR نیز به فزونی گذاشته اند (1). اکنون کاملاً محقق شده است که می توان در بین سویه های بیشمار از هر گونه ریزوبیومی، سویه هایی را یافت که علاوه بر کارایی بالا در تثبیت N2 ، توان انجام فرایندهای موثر در تحریک رشد گیاه مانند تولید هورمون های رشد گیاهی خصوصا اکسین های ایندولی همچون IAA را نیز داشته باشند . پژوهش حاضر مبتنی بر دو فرض است : فرض اول اینکه باکتری های ریزوبیومی بومی خاک های ایران قادر به تولید مقادیر کافی از هورمون رشد گیاهی IAA می باشند . دومین فرض آنکه این باکتری ها با ترشح فیتوهورمونهایIAA موجب افزایش سیستم ریشه ای گیاه و در واقع افزایش سطح جذب عناصر غذایی از خاک شده و از این طریق موجب افزایش رشد و عملکرد گیاه می شوند(2و4).