عبدالمحمد محنت کش - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری
هادی اسدی رحمانی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

سطح زیر کشت جهانی لوبیا حدود 24 میلیون هکتار و متوسط عملکرد آن حدود 500 کیلوگرم در هکتار است (1) این گیاه قادر است بخش عمده ای از نیاز ازتی خود را از طریق همزیستی با باکتری ریزوبیوم تأمین نماید . این سیستم همزیستی لگوم ها در دنیا سالانه حدود 80 میلیون تن ازت ملکولی را تثبیت می نماید (3) البته عوامل محیطی، وجود باکتری های بومی و کاربرد بیش از حد ازت نقش مهمی دارند (2 و 4) در بسیاری از خاک های زیر کشت لوبیا یا جمعیت این باکتری کافی نیست و یا توانایی تثبیت را ندارد، به همین دلیل در اکثر کشورهای دنیا از مایه تلقیح یزوبیومی در جهت تثبیت بیولوژیک ازت استفاده شده و از مصرف بیش از حد کودهای ازتی می کاهند . این آزمایش با هدف بررسی و مقایسه مایه تلقیح سویههای مختلف ریزوبیوم، مصرف کودهای ازتی و ریزوبیوم بومی خاک در تأمین ازت مورد نیاز گیاه لوبیا اجرا گردید