علی اکبر عزیزی زهان - محقق بخش آبیاری و فیزیک خاک موسسه تحقیقات خاک و آب تهران
علی اکبر کامگار حقیقی - دانشیار بخش آبیاری دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
علیرضا سپاسخواه - استاد بخش آبیاری دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

در مناطق خشک و نیمه خشک ایران استفاده بهینه از واحد حجم آب، از اهداف مهم سیاست های افزایش بهره وری از منابع آب می باشد . این منظور باید با استفاده از بررسی های لازم بر روی مدیریت آبیاری و سایر عوامل با تاثیر زیاد برای تعیین عکس العمل عملکرد گیاه نسبت به آب مصرفی، توابع تولید آب – عملکرد ( رابطه ریاضی بین مقدار آب مصرف شده و مقدار محصول تولید شده ) و سپس مدیریت بهینه آب با هدف افزایش کارایی مصرف آب و رعایت جنبه های اقتصادی عملی گردد . با مشخص شدن توابع تولید می توان در سامانه آب - خاک - گیاه، برای شرایط مختلف رطوبتی مدیریت بهینه اعمال کرد و همراه با افزایش محصول به ازای واحد آب و کود مصرفی سیستم را در راستای کشاورزی پایدار به پیش برد . تحقیقات زیادی برای تعیین توابع تولید آب - عملکرد محصولات مختلف انجام شده است . اما در مورد زعفران ( Saffron )ایران، با % 75 تولید جهانی و ارزش صادراتی 45 میلیون دلار در سال 1380 (2) کار قابل توجهی در زمینه موضوع این تحقیق گزارش نشده است . نظر به ارزش آب در مناطق زعفران خیز ایران ( خراسان و فارس ) این توابع با انجام یک تحقیق دو ساله برای گلدهی زعفران در دو روش آبیاری کرتی و جویچه ای تعیین شد .