علی اصغر شهابی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
محمدجعفر ملکوتی - استاد دانشگاه تربیت مدرس

با توجه به لزوم مصرف کودهای پتاسیمی در اغلب خاکهای زراعی کشور که به صورت متراکم تحت کشت قرار می گیرند و اثرات مثبت ناشی از مصرف آن بر عملکرد و به ویژه خواص کیفی برخی محصولات و تاثیر بر کارآیی مصرف آب از یک طرف و محدودیت منابع پتاسیم قابل استخراج در مقیاس منطقه ای و جهانی و اقتصاد مصرف آن لازم است مطالعات متعدد در زمینه استفاده بهینه از کودهای پتاسیمی در کشور انجام گیرد . منحصر ساختن مصرف پتاسیم به مواردی که نتایج آزمایش خاک لزوم آن را مشخص سازد یکی از راههای بهینه سازی مصرف پتاسیم می باشد . برای انجام توصیه کودی پتاسیم آگاهی از روابط بین میزان تغییر پتاسیم قابل جذب خاک با مصرف پتاسیم ضرورت دارد . میزان تغییر پتاسیم قابل جذب در خاکهای مختلف متفاوت است که این تفاوت ًعمدتا به ظرفیت بافری پتاسیم خاک در رابطه با مقدار رس، نوع رس و میزان تخلیه رسها از پتاسیم بین لایه ای و سایر سطوح جذب کننده پتاسیم در خاک مربوط می شود . با انجام آزمون خاک از نظر کاربردی در صورتی که میزان پتاسیم قابل جذب خاک از سطح بحرانی بالاتر باشد نیازی به مصرف کود پتاسیمی نبوده ولی در صورت پایین بودن سطح پتاسیم قابل جذب نسبت به سطح بحرانی لازم است با مصرف کود پتاسیمی، پتاسیم قابل جذب خاک به بالاتر از سطح بحرانی رسانده شود . در این شرایط طبیعی است انجام توصیه کودی بایستی با در نظر گرفتن اختلاف سطح پتاسیم قابل جذب خاک نسبت به سطح بحرانی و برخی خصوصیات خاک که بیشترین نقش را در واکنشهای پتاسیم در خاک دارد صورت گیرد . به عبارت دیگر باید مشخص شود که در خاکهای متفاوت برای افزایش یک واحد به سطح پتاسیم قابل جذب خاک چند واحد پتاسیم به صورت کود باید مصرف شود و رابطه آماری مربوط به محاسبه معادل کودی پتاسیم برای هر خاک چگونه است . تحقیق حاضر گامی کاربردی در جهت استفاده از فاکتور مقدار رس ( با در نظر داشتن عدم تنوع معنی دار نوع رس در مناطق زراعی استان ) در توصیه های کودی پتاسیم می باشد تا در نهایت بتوان با توجه به اختلاف سطح پتاسیم قابل جذب اندازه گیری شده از سطح بحرانی و مقدار رس خاک، معادل کودی پتاسیم را محاسبه و سپس اقدام به توصیه کودی نمود .