ناصر خالق پناه - کارشناس ارشد خاکشناسی علوم خاک دانشگاه تهران
مهدی شرفا - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه تهران

منحنی رطوبتی خاک وابستگی مقدارآب خاک را با پتانسیل ماتریک آن نشان میدهد . این وابستگی معمولا از طریق معادلات تحلیلی با تعداد کمی پارامتر نشانداده میشود 7 روشهای آزمایشگاهی و صحرایی درتعیین منحنی رطوبتی خاک زمانبر و پرهزینه میباشد . راهکارمناسب برای این مشکل، پیشبینی منحنی رطوبتی از ویژگیهای زودیافت خاک میباشد . سادهت رین راه پیشبینی، ایجاد ارتباط بین منحنی رطوبتی با خصوصیات زودیافتی چون بافت خاک، جرموی ژهظاهری و ... میباشد که این راهکار بهعنوان توابعانتقالی (PTFs) شناختهشده است در این تحقیق نقاط مختلف منحنی رطوبتی و پارامترهای معادله وانگنوختن بهترتیب با استفاده از توابعنقطهای و پارامتریک پیشبینی شدند . از طرفی شوری بهعنوان پارامتری که بر روی پتانسیلاسمزی تاثیرمیگذارد مورد توجه قرارگرفته و ظاهراً عقیده بر این است که بر روی پتانسیلماتریک و نتیجتاً منحنیرطوبتی تاثیری ندارد . اما محققینی مثل جایاواردان و همکاران و لیما و همکاران ] [ 4 نشاندادهاند که شوری و ترکیب آن برروی منحنیرطوبتی بطورغیرمستقیم تاثیر دارد زیرا افزایشسدیم یا کاهش غلظتمحلول، ظرفیت نگهداری آب خاک را در یک فشار مشخص افزایشداده و این افزایش آب خاک را بهسبب کاهشاندازهمنافذ در نتیجهانبساطذراترس دانستهاند . چون خاکهای مورد مطالعه دارای خاصیت انبسًاط وانقباض نسبتا کمی بودند، لذا این خاصیت را میتوان به مقدار رس که در اینخاکها مقدار آن قابلتوجه بوده و بهمیزانشوری و ترکیب آن ( نسبتجذبسدیم ) ارتباط داد که تاثیر آنها بصورت تغییر در توزیعتخلخلخواهدبود . درنتیجه دو پارامتر SARو EC که همبستگیبسیارپائینی باهم داشتند همزمان به متغیرهای مستقل ورودی جهت پیشبینی متغیرهای وابسته اضافه گردید .