منوچهر امیری - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان
هادی نظری پویا - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان
علی اصغر فرهادی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان

طبق تعریف، مارن به مخلوطی از رس وکربنات کلسیم اطلاق می گردد که میزان کربنات کلسیم آن بین 35 تا 65 درصد در تغییر است . خاکهای مارنی و مارنها به خاطر اهمیتی که درتولید رسوب، کاهش عمر مفید سدها و بالا بردن هزینه تصفیه کلوئیدهای رسی دارند همواره مورد توجه کارشناسان علوم مختلف و بویژه خاکشناسان و زمین شناسان بوده و سعی شده تا این خاکها از ابعاد مختلف بررسی شوند . بنظر می رسد که برخی از خصوصیات فیزیکی این خاکها با شکل فرسایش رابطه معنی داری داشته باشد طوریکه بتوان به کمک آنها شکل فرسایش را در هر نقطه از عرصه پیش گویی نمود . در این زمینه تحقیقات اندکی انجام شده است و در اغلب کارهای انجام شده سعی گردیده که با مشاهده مقدار بالا از یک خصوصیت شیمیایی یا فیزیکی در یک نوع فرسایش، چنین استنباط شود که این مقدار بالا عامل تشکیل آن نوع فرسایش است و عموماً از این نکته که ممکن استشکل فرسایش حاصل یک پیچیده گی و نتیجه ترکیبی از فاکتورهای مختلف باشد غافل مانده اند . از جمله این بررسیها می توان به نتایج مطالعات حمید زاده [2002] اشاره نمود . وی با آنالیز شیمیایی و فیزیکی مارنهای تفرش نتیجه گرفت که مقدار نسبت جذب سدیم در بدلندها و مقدار کربن آلی در عرصه های با فرسایش ورقه ای در مقایسه با سایر اشکال بالا است . خامه چیان [1369] با انجام آزمایشاتی، اظهارنمود که با افزایش مقدار کربنات کلسیم، میزان حساسیت مارنها در برابر آب کاهش و ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی آنها بهبود می یابد . بطور کلی اندیشمندان تاکنون در یافته اند که وجود ترکیباتی چون مواد آلی، اکسیدهای آهن و اکسیدهای آلومینیوم باعث پایداری و یونهای سدیم با پخش کردن ذرات رس، موجب افزایش شدت فرسایش در مارنها می شود [3] ولی تاکنون بطور واضح و مناسب به پیشگویی نوع فرسایش در یک منطقه اشاره ای نشده و کارهای انجامشده در این زمینه ناچیز و اندک است . دراین پژوهش سعی گردیده تا نحوه و چگونگی پیشبینی نوع فرسایش آتی مارنهای منطقه بررسی ومتغیرهای موثر ومرتبط با شکل فرسایش شناسایی گردد .