حسین علیرضایی - عضو هیات علمی مراکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان های همدان و فا
هادی نظرپویا - عضو هیات علمی مراکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان های همدان و فا
منوچهر امیری - عضو هیات علمی مراکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان های همدان و فا
علی اصغر فرهادی - عضو هیات علمی مراکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان های همدان و فا

فرسایش آبکندی از فرایندهای مهم تخریب خاک است که در اقالیم مختلف سبب تلفات قابل ملاحظه خاک و تولیدمقادیر فراوان رسوب می شود . بر اساس تحقیقات انجام شده ، سهم تولید رسوب آن چندصد برابر فرسایش پاشمانی و سطحی است ( مورگان . (1986 ازآنجا که آبکندها حلقه ارتباطی بین بالا دست آبخیز به کانالهای انتقال آب در پایین دست آبخیز هستند،لذا ازطریق افزایش پیوستگی و ارتباط بخشهای مختلف آبخیز ، اثرات زیست محیطی این پدیده بسیار بیشتر خواهدبود . گرچه در سالهای اخیر تحقیقات وسیعی بر روی تاثیرات تغییر اقلیم و کاربری اراضی بر نرخ فرسایش آبی صورت گرفته، اکثر این تحقیقات به فرسایش سطحی ( شیاری و بین شیاری ) در اراضی زراعی پرداخته و بیشتر در سطح پلاتها انجام شده است ( پواسون و همکاران . (2003 درحالیکه در همین مدت تحقیقات ناچیزی درباره فرسایش آبکندی در مقیاسهای مختلف زمانی و مکانی صورت پذیرفته است . در ایران نیز تحقیقات کمی در این زمینه انجام شده است . استان همدان در غرب کشور واقع شده که از شمال به استان های زنجان و قزوین ، از شرق به استان مرکزی و از جنوب به استان لرستان و از غرب به استانهای کردستان وکرمانشاه محدود می شود . مساحت آن 19432 کیلومتر مربع می باشد . آب و هوای این استان با وجود کوههای مرتفع، رودخانه ها وچشمه ساران فراوان و کوهستانی بودن قسمت اعظم استان متغیر بوده بصورتی که هوای دره های شمالی کوه الوند سرد و هوای بخش مرکزی و جنوبی استان ملایم می باشد . زمستانهای منطقه سرد و پر برف و باران و تابستانهای آن معتدل است . معدل بارندگی 35 ساله 301/61 میلی متر، معدل حداکثر درجه حرارت 21 ساله 35 وحداقل آن -11/19 و دمای متوسط آن 10/7 درجه سانتیگراد است ومعدل متوسط رطوبت نسبی 20 ساله 54/85 درصد می باشد و دارای 130 روز دوره یخبندان می باشد . اقلیم منطقه بر اساس فرمول آمبرژه نیمه خشک سرد می باشد . وجود مناطق دارای فرسایش آبکندی و خسارات فراوان سالانه به ابنیه ،جاده ها، تخریب مزارع و مراتع، راههای ارتباطی و تولید رسوب برای مناطق پایین دست ضرورت تحقیق بر روی آبکندهای استان همدان را نشان می دهد، لذا بر این اساس می توان اهداف ذیل را مدنظر داشت . -1 طبقه بندی اقلیمی مورفومتریک آبکندهای استان همدان -2 تعیین پارامترهای عمده و مؤثر در تفاوت ویژگیهای آبکندهای استان همدان -3 اولویت بندی آبکندهای استان از نظر میزان خسارت و اقدامات کنترلی -4 تعیین علل عمده ایجاد آبکندها در استان همدان