نیره یونسی - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمود کلباسی - استاد دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین شریعتمداری - دانشیار دانشگاه صنعتی اصفهان

فسفر بعد از نیتروژن مهمترین عنصر غذایی پر مصرف برای گیاهان محسوب می شود که اثر آن بر رشد گیاهان بسیار محهم است کودهای شیمیایی حاوی فسفر از گذشته برای افزایش فسفر قابل جذب در خاک ها به کار رفته اند کاربرد زیاد کودهای شیمیایی فسفره نه تنها از نظر اقتصادی نامطلوب است بلکه از نظر زیست محیطی به علت ایجاد آلودگی از طریق فرسایش ذرات غنی از فسفر به آب های سطحی نیز مضر می باشد از طرفی کودهای آلی علاوه بر اینکه حاوی مقادیر قابل توجهی فسفر قابل جذب می باشند، از طریق فرایندهای معدنی شدن و کاهش جذب سطحی فسفر منجر به افزایش فسفر محلول در خاک می شوند، بنابراین استفاده از کودهای آلی در سال های اخیر رواج زیادی داشته است غلظت فسفر در محلول خاک ارتباط نزدیکی با واکنش های رهاسازی فسفر از خاک دارد . لذا در تحقیق حاضر اثرات تجمعی و باقیمانده کودهای آلی مانند کود گاوی، لجن فاضلاب و کمپوست زباله بر پارامترهای سینتیک رهاسازی فسفر در خاک مورد بررسی قرار گرفت .