حسین میراحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بوعلی سینا
علی اکبر صفری سنجانی - دانشیار دانشگاه بوعلی سینا

فلزات سنگین و عناصر کمیاب از جمله آلایندهای هستند که در صورت تجمع درخاک و توسط گیاه به زنجیره غذایی وارد شده و مسمومیت هایی را در حیوان و انسان پدید می آورند . در میان فلزات سنگین آلوده کننده خاک سرب از اهمیت ویژه ای بر خوردار است . زیرا به راحتی از راه هوا وریشه گیاه جذب میگردد و سمیت آن پس از کادمیم بیش از سایر فلزات سنگین است . بنابراین درک عوامل موثر بر قابلیت استفاده این فلز، تغییر و تبدیل آن و همچنین تاثیری که بر رشد گیاه در خاک دارد از اهمیت فراوانی بر خوردار است . حلالیت و فراهمی زیستی عناصر فلزی بلافاصله پس از افزوده شدن به خاک زیاد است و با گذشت زمان و ایجاد تعادل بین فلز و خاک بر اثر واکنشهایی همچون جذب سطحی، تبادل یونی، کلاته شدن، رسوب، اکسایش واحیا، واکنش با اکسیدها و هیدرکسیدهای آهن و منگنز و ورود به شبکه کانی ها از قابلیت استفاده آنها کاسته شده و از صورت حلالیت زیاد به شکلهای کم محلو تر تبدیل میگردد ( برا لیر و همکاران ).1996 رجایی و همکاران (2006) گزارش کردند اشکال محلول کادمیم و نیکل پس از ورود بخاک به اشکال کم محلول تر اکسیدی تغییر شکل می دهند . این پزوهش به منظور بررسی تغییر زمانی سرب عصاره گیری شده با DPTA وتعیین ظر فیت اجزای مختلف خاک برای نگه داری آن انجام شد