ملیسا دولتی مهر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال
حسن ستاری ساربانقلی - عضو هیات علمی، استادیار گروه معماری دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

با توجه به اهمیت حفظ اخلاق در تمام قشر جامعه، در حیطه ی معماری نیز بکار گیری مفاهیم اخلاقی در این رشته ضرورت پیدا می کند. معماری گذشته ی ایران، دارای بسیاری از موارد و مفاهیم اخلاقی می باشد که قابل توجه است. به همین سبب وجود اخلاق در معماری امروزه می تواند باعث ارتقاء کیفیت معماری و هویت بخشی به بناهای ساخته شده شود. هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی مفاهیم اخلاقی موجود در معماری مسکونی دوره ی قاجار در شهر اردبیل می باشد. این نوشتار، به معرفی مفاهیم اخلاقی در معماری مسکونی، و موارد بکار رفته از این مفاهیم در بناهای مسکونی دوره ی قاجار اردبیل می پردازد. مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، و اطلاعات آن بصورت کتابخانه ای و پیمایشی تهیه شده است؛ برای انجام این تحقیق به بررسی معماری خانه های قاجاری اردبیل که ثبت سازمان میراث فرهنگی می باشد، پرداخته شده، و مفاهیم اخلاقی در هر کدام شناسایی شده است. گردآوری اطلاعات، باعث شناخت فرهنگ گذشتگان در مبانی طراحی و ساخت بناهای مسکونی می شود. نتایج حاصل، نحوه ی استفاده از فرهنگ و اخلاق را در معماری نمایان کرده که می تواند در جهت طراحی معماری مناسب خانه های امروز نیز مورد توجه قرار گیرد.

مفاهیم اخلاقی، معماری مسکونی، خانه های قاجاریه، معماری مسکونی اردبیل