قدرت الله ایاز - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر و مسئول بخش محیط زیست ش
صابر وطن دوست - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل
مائده بابازاده - دوره کارشناسی شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل

محل احداث مخزنی شهید رجایی در 41 کیلومتری جنوب شهر ساری و بر روی رودخانه تجن می باشد که با استفاده از تونل و کانال انحراف، آب رودخانه های سفید رود و شیرین رود به این رودخانه انتقال می یابد. ارزیابی آثار زیست محیطی سد مخزنی شهید رجایی و تاسیسات وابسته با تجزیه و تحلیل منابع زیست محیطی موجود شروع گردیده و در تحلیل منابع زیست محیطی حوزه های آبخیز تجن، شیرین رود، سفید رود از نقشه های موجود، به همراه باکارهای زمینی استفاده شده است. در ارزیابی اثار زیست محیطی این سد و تاسیسات وابسته به آن، از روش ماتریس ایکولد، استفاده گردید. در این روش، کلیه فعالیتهای اجرایی در رابطه با احداث سد پیش بینی گردیده و سپس بازدیدهای زمینی از محدوده مطالعاتی، فهرستی ازمنابع زیست محیطی تحت تاثیر تهیه شد. پس از آن آثار منفی هر یک از فعالیتها بر روی منابع زیست محیطی، ارزشگذاری گردیده ونتایج آن بررسی شده است. در این روش، منابع زیست محیطی که تحت تاثیر اثرات منفی زیاد و خیلی زیاد قرار خواهد گرفت، شناسایی شد و وضعیت آنها تشریح گردیده است. سپس، فعالیتهای که منجر به تخریب این منابع می شوند، مشخص شده اند. احداث سد دارای اثرات زیست محیطی بر روی منابع فیزیکی، بیولوژیک و همچنین اثرات اقتصادی اجتماعی بر منطقه می باشد. در پایان راهبردها و راهکارهای مدیریتی ساده و قابل اجرایی جهت تقلیل آثار منفی ناشی از اجرای این طرح، پیشنهاد شده است که مدیریت صحیح زیست محیطی حوزه آبخیز تجن منوط به اجرای دقیق و کامل این راهکارهای پیشنهادی می باشد.

ارزیابی ، اثرات زیست محیطی ، سد شهید رجایی