سجاد باباخانی - دانشجوی دکترا فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
اکبر صالحی - عضو هیات علمی گروه فلسفه تعلیم وتربیت دانشگاه خوارزمی تهران
یحیی قائدی - دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سوسن کشاورز - استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

هدف مقاله، بررسی میزان توزیع رویکردهای تربیت شهروندی قانون­مدار، مشارکتی و انتقادی در کتب جدید التالیف جامعه­شناسی دوره دوم متوسطه ویژه نظام آموزشی 3-3-6 در سال تحصیلی 98-1397 در ایران است. برای نیل به این هدف، از روش تحلیل محتوا از نوع کمی و کیفی استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق روش اسنادی و استفاده از چک لیست­های رویکردهای تربیت شهروندی به همراه شاخص­ها و مولفه­های مربوط به هر یک از رویکردها بوده است. یافته­ها­ی تحقیق حاکی از آن است که بیشترین توجه به رویکردهای تربیت شهروندی در کتاب پایه دوازدهم (5/39 درصد) و کمترین در کتاب پایه یازدهم (36/24 درصد) شده است. همچنین از بین سه رویکرد، بیشترین حجم را رویکرد تربیت شهروند قانون­مدار (03/42 درصد) و کمترین حجم را رویکرد تربیت شهروند انتقادی (47/25 درصد) داشته است. با تامل در باب این یافته­ها می­توان گفت در سطح پایه­های تحصیلی توزیع رویکردهای تربیت شهروندی نامتوازن بوده و نیز برخی از رویکردها مورد کم توجهی برنامه­ریزان درسی قرار گرفته است. از این رو بازنگری در نحوه ارائه رویکردهای تربیت شهروندی در کتب مورد بررسی لازم به نظر می­رسد.

تربیت شهروندی , رویکردهای تربیت شهروندی , تحلیل محتوا , کتب جامعه شناسی دوره دوم متوسطه