مجید سلاجقه - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی

شناخت سنگها و کانیهای یک منطقه هنگامی که وسعت زیاد دارد آسان نمی باشد تنوع کانیها و وسعت منطقه دو مشکل اساسی در شناخت تمام منطقه بنظر می رسند ولی این کانیها توسط عوامل تخریب از سنگ مادر جدا شده و طی فرایند حمل در مکان مناسب جای میگیرند عامل اصلی در تجمع کانیها وزن مخصوص می باشد و می توان تجمع آنها را به دو حالت تصور نمود حالت اول تجمع کانیهای سنگین در یک ضخامت از رسوبات متمرکز و کانیهای سبک در ضخامت دیگر تمرکز یابند و حالت دوم پرش دانه های سنگین و درشت از میان ذرات سبک و ریز موقع بهم خوردن رسوبات توسط عامل حمل صورت می پذیرد که توده ای از کانیهای سنگین را متمرکز می نماید عوامل مختلف باعث تجمع مواد سنگین میشوند که میتوان آب، ساحل دریا، باد و یخچال1 را به عنوان مهمترین آنها شناسایی نمود.پلاسر : کانیهای سنگینی که دارای ارزش اقتصادی بوده ودر مقابل هوازدگی ( شیمیایی و فیزیکی ) مقاوم هستند قادر به تشکیل کانسارهای پلاسر2 می باشند کانسارهای پلاسر در تمام ادوار زمین شناسی تشکیل شده اند لیکن اکثر پلاسرهای اقتصادی مربوط به دوران سنوزوئیک3 می باشند.( Gilbert q park 1997 ) پلاسر یک واژه اسپانیایی است که شامل نهشته آبرفتی در حد ماسه حاوی ذرات و دانه های درشت و کانیهای قابل توجه و سنگین مانند طلا، نقره، پلاتین، زیرکن، تیتان، قلع و الماس می باشد بنابراین -Glaciers 2- Placere deposit 3- Cenozoic eraپلاسر مواد معدنی هستند که از سنگ مادر فرسایش یافته و در آبرفتها به عنوان کانی اصلی یا همراه جای گرفته اند رسوبات سیلابی و مخروط افکنه ها1 حاوی مواد معدنی متفاوتی هستند که توسط آب، باد و یخچال تشکیل شده اند. (mange maria A . Heienz F.W maurer 1992 )هر کس که چرخه کامل تحول پلاسرها را به همه جزئیات آن دریابد خواهد توانست به تنوع بی پایان نمودهای پلاسری پی ببرد، فراوانترین پلاسرها رودخانه ای2 هستند که در اثر حرکت مداوم ماسه ها به وسیله آب دانه های سنگین به تدریج در کف رودخانه فرو می نشینند ودر عمیق ترین قسمت ماسه های کف رودخانه و در محل خراشها و حفره ها متمرکز می گردد چنین تفکیکی در مورد مواد بسیار سنگین مانند طلا و پلاتین بطور کامل انجام می گیرد و در قسمتهایی که شدت جریان اب بیشتر است کانیهای سنگین با وزن بیشتر تجمع می گردند.عیار مواد در منابع پلاسر خیلی بالا نمی باشد ولی به علت روباز بودن وعدم نیاز به خرد کردن و هزینه استخراج آسان مورد استفاده زیادی دارند.