مهدی قربانخانی - دانشجوی دکتری سنجش و اندازه گیری، گروه روش ها و برنامه های آموزشی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
کیوان صالحی - عضو هیئت علمی گروه روش ها و برنامه های آموزشی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
علی مقدم زاده - عضو هیئت علمی گروه روش ها و برنامه های آموزشی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران

شکل گیری فرهنگ ارزشیابی کاذب از مخرب ترین آسیب هایی است که پویایی و نشاط هر نظامی را با چالش های جدی همراه می سازد. پژوهش حاضر، با هدف واکاوی در ادراک و تجربه زیسته معلمان و مدیران در خصوص عوامل موثر در شکل گیری فرهنگ ارزشیابی کاذب در مدرسه های ابتدایی به انجام رسید. تلاش شد تا با بهره گیری از ظرفیت شگرف روش های کیفی به شناسایی و بازنمایی عمیق عوامل موثر در شکل گیری فرهنگ ارزشیابی کاذب در مدرسه های ابتدایی اقدام شود. برای گردآوری داده ها از مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند استفاده شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند و راهبرد ملاکی، پس از 27 مصاحبه، اشباع داده ها حاصل شد. مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA تحلیل شد. با تحلیل مصاحبه ها 7 مضمون اصلی شامل عوامل فردی ، عوامل آموزشی ، عوامل مرتبط با مدیر ، عوامل فرهنگی اجتماعی ، عوامل مرتبط با مدرسه ، عوامل مرتبط با سیاست گذاری و برنامه ریزی و عوامل مرتبط با فرایند اجرای برنامه ها شناسایی شد. یافته ها نشان داد که نظام ارزشیابی آموزشی در مدرسه های ابتدایی با چالش های مضاعفی روبه روست و ضرورت دارد، به منظور انجام ارزشیابی معتبر و اصیل؛ تصمیماتی در سطح کلان اتخاذ شود. شواهد نشان می دهد، کم توجهی به اصول ارزشیابی در نظام آموزش ابتدایی، زمینه شکل گیری و تشدید فرهنگ ارزشیابی کاذب را ایجاد کرده است.

ارزشیابی کاذب, ارزشیابی آموزشی, مدرسه های ابتدایی, پدیدارشناسی, MAXQDA