داریوش شهریاری
سمیه کنگرلو
عبدالرضا رنجبر
رامین رافضی

خربزه و طالبی از جمله گیاهان جالیزی می باشند که غالبا در مناطق گرم و معتدل جهان کشت می شوند. سطح زیر کشت آن در کشور ما بالغ به ‮‭105000‬ هکتار گزارش شده است، ولی عوامل بیماریزا از جمله قارچ عامل پوسیدگی ذغالی ‭Macrophomina phaseolina ‬خسارت قابل توجهی در مراحل رویشی به گیاه میزند،گاهی میزان خسارت تا %‮‭100‬ نیز گزارش شده است.کنترل آن با روشهای شیمیایی کارایی چندانی نداشته و در کنترل بیولوژیک نیز موفقیت زیادی بدست نیامده است.تنها روش موثر و مطمین بکارگیری ارقام مقاوم میباشد . ازاینرو ابتدا اقدام به جداسازی جدایه های قارچ از مناطق مختلف استان تهران شدوسپس اثبات بیماریزایی گردیدند و دو جدایه Iو‭D ‬بعنوان جدایه های پرآزار انتخاب و روی ‮‭45‬ ژنوتیپ یا لاین خربزه و طالبی در یک طرح کاملا تصادفی در گلخانه مایه زنی شدند. میزان آلودگی طبق الگوی‭Abawi ‬و همکاران براساس مقیاس(‮‭1-9‬)صورت گرفت.نتایج حاصله از ارزیابی ها نشان داد ژنوتیپهای ‭Ananas Meanh MN‬1، خربزه مازندرانی و ‭Honey Daw ‬با شدت آلودگی بین ‮‭3/08‬ تا ‮‭4/16‬جز ارقام مقاوم ،در حالیکه خربزه حاج ماشااللهی ،شاه آباد و جاجو ،سوسکی سبز ایوانکی و طالبی سمسوری ورامین در مقابل هردو جدایه باشدت آلودگی بین ‮‭9-7/03‬ جز حساسترین ارقام بودند. واژگان کلیدی:ارقام مقاوم ، خربزه ، ‭Macrophomina phaseolina