اکرم تقی زاده ساروکلایی - کارشناسی ارشد رشته حشره شناسی کشاورزی
فاطمه بهزادی - کارشناسی مهندسی کشاورزی گیاه پزشکی

در راستای حرکت به سوی کشاورزی پایدار اسانس های گیاهی جایگزین مناسبی برای حشره کش های شیمیایی محسوب می شوند. در این پژوهش اثر بازدارندگی تغذیه ای اسانس های آویشن ایرانی Thymus persicus (Roniger ex Reach F وجاشیرکوتولهPrangos acaulis (Dc.) Bornmبر رفتار تغذیه ای حشرات کامل شپشه آردTribolium castaneum Herbst)مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها به صورت دیسک آردی در دمای1±27 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی5±65 درصد و در تاریکی ارزیابی شدند. اسانس توسط دستگاه کلونجر از هر دو گیاه استخراج گردید، سپس به همراه شاهد، غلظت های 500 ، 1000، 1500، 2500، 4000، 7000پی پی ام بر دیسک آردی اضافه شد. بعد تعداد 10 حشره کامل شپشه آرد روی هر تیمار قرار داده شد. پس از گذشت سه روز افزایش وزن حشره و وزن غذای خورده شده اندازه گیری شدند. نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی، کارایی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی شاخص های تغذیه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد اسانس گیاه جاشیرکوتوله دارای تاثیر بیشتری بوده و نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی و کارایی تبدیل غذای خورده شده را به طور معنی داری کاهش داده است. اسانس جاشیرکوتوله نسبت به اسانس آویشن ایرانی بر شاخص بازدارندگی تغذیه ای به طور معنی داری اثر بیشتری داشته است. در کل با افزایش غلظت، شاخص بازدارندگی تغذیه هر دو گیاه به نحو چشمگیر و معنی داری افزایش یافت و مانع از تغذیه حشرات کامل از غذایی که در اختیار آنها بود، گردید

نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی، کارایی تبدیل غذای خورده شده، بازدارندگی تغذیه ای، شپشه آرد