رسول قبادیان - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه رازی
زهرا معصومی - دانشجوی سابق مهندسی آب دانشگاه رازی
روشنک رستمی - دانشجوی سابق مهندسی آب دانشگاه رازی

در بین ویژگ یهای سرریزها ضریب تخلیه جریان اهمیت ویژه ای دارد و این ویژگی خود تحت تأثیر پارامترهای متعدد است از جمله شکل تاج سرریز، طول تاج سرریز و ارتفاع سرریز نسبت به عمق آب . دراین تحقیق پنج رابطه تئوری - تحلیلی برای تعیین ضریب تخلیه گردآوری و نشان داده شدکه کاربرد ر وابط تحلیلی نیاز به اندازه گیری عمق جریان و نیمرخ سرعت و فشار در تاج سرریز دارد . اندازه گیری نیمرخ سرعت و فشار در تاج سرریز عملا در محل صورت نمی پذیرد. همچنین بدلیل انحناء شدید خطوط جریان در حین عبور از تاج سرریز اندازه گیری عمق جریان در تاج سرریز به ر احتی امکان پذیر نمی باشد . بنابراین در تحقیق حاضر به منظور ارائه رابطه کاربردی برای تخمین ضریب آبگذری سرریز حدود 100 آزمایش بر روی سرریز های تاج دایرهای با پنج شعاع مختلف از2/5تا7/5 سانتی متر با ارتفاع تاج مختلف انجام گردید . نتا یج این تحقیق نشان داد که بیشترین عامل تاثیر گذار بر ضریب آبگذری نسبت بار آبی بالا دست به شعاع سرریز می باشد که با افزایش این نسبت ضریب آبگذری نیز افزایش می یابد . همچنین تغییرات نسبت ارتفاع تاج به بار کل روی سرریز تاثیر قابل ملاحظه ای بر ضریب تحلیه ندارد . نهایتا رابطه ریاضی بر حسب پارامترهای تاثیر گذار ارائه شد که در سطح اعتماد 95 درصد به خوبی ضریب آبگذری سرریز تاج دایره ای در را پیش بینی می نماید. علاوه براین نتایج این تحقیق نشان داد که عمق جریان روی تاج سرریز 0/844 عمق بحرانی کانال می باشد

سرریز تاج دایره ای، ضریب آبگذری، جریان آزاد