صغری فضلی نژاد - کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث و مدرس گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پز
علی کامکار - روانشناس عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
زهرا کامکار - کارشناس ارشد درسی معارف اسلامی گرایش فلسفه
اعظم ملاشفیع - پزشک عمومی، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج

تغییر سبک زندگی ، کاهش روابط صمیمانه ی اجتماعی ، تعلقات و زرق و بر قها ی مادی ، افول معنویت ، غفلت و قساوت قلب از عوامل مخل آرامش درونی است. این پرسش بر ذهن انسان عصر حاضر سایه انداخته که چگونه می توان در جهان پر تنش و سراسر افسردگی ، اضطراب و دلهره برده ی مدرنیزه نشد و به رویای کسب آرامش تحقق بخشید؟ آیا در عصر بحرا نها ی روحی و روانی راه دیگری جز پناه بردن به داروهای مسکن برای تسکین موقت و آرامش کاذب وجود ندارد؟ آزادی معنوی به عنوان یکی از نیاز ها ی عالی روح انسانی سبب می شود تا افق دید انسان منحصر به دنیا نباشد؛ زیرا این محصوریت ملازم با پاره ای از حوادث اجتناب ناپذیر است که انسا نها را بیش از گذشته تهدید می کند. بنابراین بازگشت به معنویت درمان بسیاری از دردهای انسان عصر حاضر است. نتایج پژوهش ها ی دانشمندان عصر جدید بیانگر این مسئله است که سلامت روانی افرادی که دارای تجربه ها ی معنوی عمیق م یباشند، در سطح بالاتری نسبت به سایر افراد می باشد. کشف و شناخت ظرفیت ها ی روحی و راهها ی اشباع آن، پرهیز از غفلت و کم کردن شکاف ها ی دوری از یاد خدا انسان را به این مسیر سوق م یدهد. در این راستا قرآن با ایجاد بصیرت ، حیطه ها ی وجودی انسان را در فراخنای وسیعی گسترش داده تا روح او به قدری بزرگ شود که با از دست دادن دنیا یا بدست آوردن آن دچار بحران و سردرگمی یا اضطراب ناشی از حوادث نگردد. این انسان با شرح صدر، ارتباطات سه گانه ی با خود ، خدا و محیط را سامان می بخشد. برخی از عبادات نقش ویژه ای در سعه صدر انسانی دارند از جمله: نماز با حضور قلب به عنوان تمرینی برای ضبط نفس سبب فائق شدن بر هموم و ایجاد حالتی از آرام سازی و آسودگی ذهن است که روان درمان گران در کاهش تشنجات عصبی و اضطراب از آن استفاده م یکنند. پژوهشگران معتقدند توقف ها ی کوتاه ذهنی فرصتی برای نیرو گرفتن روح انسان در مقابل هجم هی افکار و احساساتی است که سبب فشار عصبی و در نهایت منجر به سکته قلبی می گردد. شرطی شدن؛ یعنی تقارن هجوم افکار اضطراب آمیز با تمدد اعصاب ناشی از حضور قلب در نماز (آرام سازی) منجر به توانایی فرد بر حذف افکار اضطراب آمیز می شود. این حضور قلب نوعی ریلکسیشن یا آرام سازی است که بدون تلاش برای حل مشکل تنش زا ، چرخه ی افزایش اضطراب را شکسته و فرد خود را در مقابل مسائل بغرنج و پیچیده، ناتوان نمی بیند

معنویت ، سلامت روان ، اضطراب، حضور قلب ، کسب آرامش