سیدمحسن کالوندی - عضو باشگاه پژوهشگران جوان
مهرداد فیروزان - کارشناس ارشد خاک و پی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
منصور قلعه نوی - عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

شناخت دانه بندی و تعیین دانه بندی مناسب در مورد کارهای ساختمانی، بخصوص در ساخت بتن حائز اهمیت فراوان است زیرا در مقدار آب و سیمان و نسبت آنها هرچقدر هم دقت شود اگر دارای یک دانه بندی مناسب نباشد، مقاومت چنین بتنی خوب نخواهد شد. از این رو بر حسب نوع کار و مصالح سنگی مصرفی منحنی های مختلفی برای دانه بندی مصالح ارائه شده است. با توجه به این که درآیین نامه بتن ایران (آبا) برای رسم منحنی دانه بندی مصالح جهت طرح اختلاط بتن، به منحنی هایی اشاره شده است که از آیین نامه های ASTM , ACI الگوبرداری شده است. در نظر گرفتن این مطلب که دانه بندی مصالح موجود در معادن شن و ماسه کشور اکثرا همخوانی مناسبی با طرح های بتن موجود و مورد استفاده ندارد و بعضا برای ساخت محدوده دانه بندی مشخص شده در دستور العمل های موجود مانند ASTM , BS , ACI و … نیاز به صرف هزینه گزاف می باشد، که این خود سبب افزایش قیمت بتن، یا کاهش مقاومت و یا افزایش عیار بتن می شود. ارائه طرح اختلاط بتن، با مشخصات محدوده منحنی دانه بندی مصالح موجود در کشور که منجر به ساخت بتن هایی با هزینه کم و کیفیت مناسب گردد. و بیانگر طرحی ملی که نتیجه تلاش و استعداد بومی کشور باشد از اهداف جامع این طرح می باشد. با رسم منحنی های مختلف دانه بندی، یک محدوده ایده آل و مناسب برای این نوع مصالح جهت طرح اختلاط بتن با مقاومت بالا ارائه شده است. برای این کار یک برنامه آزمایشگاهی تنظیم شده است. و این برنامه شامل آزمایشات متعدد فشاری برای طرح های مختلف اختلاط بتن با مقاومت بالا می باشد. در پایان نتایج به دست آمده بر اساس منحنی پیشنهادی و منحنی های آئین نامه ها با یکدیگر مقایسه شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از مزایای این طرح می توان به ایجاد محدوده ای ایده آل برای منحنی دانه بندی ریزدانه که باعث افزایش توپری و کاهش یافتن خلل و فرج یا به اصطلاح کرموشدگی بتن می شود اشاره کرد.

بتن ، آیین نامه ، ASTM - BS - ACI ، منحنی دانه بندی