مهرداد کریمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
سیدحسین قطمیری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
عاطفه نیمروزی - سازمانزمین شناسی و اکتشافات معدنی واحد جنوب
مریم سام - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

دریاچه مهارلو بین عرض های جغرافیایی ' 19 و 29 )و (' 31 و 29 و طول های جغرافیایی41 و̊ 52 )و (' 53 و̊ 52 ) و در 18 کیلومتری جنوب شرقی شهر شیراز واقع شده است .این دریاچه تحت تاثیر رودخانه های فصلی خشک،چنار راهدار،نظر آباد سروستان و سلطان آباد که از شمال باختری وجنوب خاوری در آن تخلیه می شوند مورد هجوم انواع آلودگی ها می باشد(سازمان آب منطقه ای .( فارس ، 1382 از آن جا که دریاچه مهارلو به عنوان یک حوضه مهم دریافت کننده فاضلاب های مختلف صنعتی ،شهری و.... مطرح می باشد، توجه به نقش عناصر سنگین در ایجاد اختلالات اکولوژیکی و تاثیر آنها بر سلامت انسان ها و سایر موجودات دارای اهمیت است. همچنین با توجه به استقرار شهر شیراز و روستا هاو زمین های کشاورزی در اطراف دریاچه مهارلوو اثرات زیست محیطی مخرب عناصر سنگین بر آ ن ها مطالعه شرایط زیست محیطی دریاچه وتفکیک اثر عوامل انسانی از عوامل طبیعی بسیار حائز اهمیت است .در این راستا این مطالعه در رسوبات آبرفتی بستر این دریاچه جهت شناخت منابع زمین زاد و انسان زاد عناصر سنگین (نیکل، کروم، سرب ،ارسنیک )در بخش غربی و بخش شرقی (پهنه نمکی) صورت گرفته است . نمونه ها به صورت سیستماتیک از سمت شمال غربی دریاچه به سمت جنوب شرقی آن در 5 ایستگاه اصلی (رودخانه خشک، سلطان آباد،ابتدای مهارلو، حوضچه نمکی، پهنه نمکی (انتهای مهارلو)) برداشت و توسط دستگاهICPمورد آنالیز قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که غلظت بدست آمده برای عناصر مذکور از ناحیه شمال غرب به سمت جنوب شرق کاهش یافته که بیانگر آلودگی ناشی از استقرار صنایع مختلف در بخش غربی دریاچه و فعالیت های صنعتی می باشد. بر خلاف روند نزولی برخی عناصر، آنومالی بالای کروم و نیکل در ایستگاه آخر(پهنه نمکی)قابل توجه می باشد ،همچنین محاسبه میزان تاثیر منابع آلودگی طبیعی و انسان زاد نشان داده که الودگیAsو بالا بودن غلظتPb ناشی از فعالیت های صنعتی که تنها فعالیت انسان زاد(آنتروپوژنیک) در محدوده مورد مطالعه است می باشد.آلودگی نیکل و کروم در رسوبات بیشتر از منشاء طبیعی (ژئوژنیک) ایجاد شده است

دریاچه مهارلو، فلزات سنگین،دستگاه Icpآنتروپوژنیک ،ژئوژنیک