مسعود قائمی - دکترا مکانیک سنگ، مدیر عملیات خاکی سد و شبکه نرماب
احمد رضایی محلاتی - مهندسی معدن، ریاست سد و شبکه کارگاه نرماب
علی رباط جزی - مهندسی نقشه برداری، معاونت اجرایی سد و شبکه نرماب
عبدالحکیم جاوید - کارشناس ارشد مکانیک سنگ، سرپرست دستگاه نظارت کارگاه سد و شبکه نرماب
محمدجعفر هدایتی - کارشناس ارشد عمران محیط زیست، کارشناس اجرایی سد و شبکه نرماب

در گذشته معمولا مهندسان اجرایی ژئوتکنیک بر حسب بازدیدهای میدانی از تونل و وضعیت زمین شناسی موجود بطورسلیقه ای از همگرایی سنج به عنوان ابزار رفتارنگاری تونل استفاده می کردند. در این مقاله با بکارگیری از شبکه عصبیمصنوعی و برنامه المان مجزا، معیاری را برای فاصله بهینه بین ایستگاه های همگرایی سنج براساس پارامترهایژئوتکنیکی معرفی کرد. برای ایجاد شبکه عصبی جهت برآورد فواصل بین ایستگاه های همگرایی سنج، ابتدا داده ها راوارد نرم افزار متلب می شوند، سپس در فایل اول اطلاعات مربوط به ورودی شبکه عصبی که دارای ۵ متغیر و به تعداد۲۵ داده طبقه بندی شدهاند وارد می شوند. لایه ورودی متشکل از ۵ نرون که شامل ارتفاع سربار، مقاومت فشاریتک محوره، مقدار RQD، مدول الاستسیته و مقدار RMR می باشد. لازم به ذکر است که خروجی این شبکه میزانفواصل بین ایستگاه های همگرایی سنج که از نتایج جاده جایگزین سد هراز تهیه شده است، میباشد. بدین ترتیب برایپیش بینی فواصل بین ایستگاه های همگرایی داخل تونل، پارامترهای مورد نیاز شبکه در ۱۲ مجموع داده در مسیر تونلرا از محل مطالعات، وارد کرده و شبکه عصبی مقدار فواصل بهینه مورد نیاز این ایستگاه ها در محدوده ای که پارامترهایژئومکانیکی وارد شده اند را پیش بینی می کند. برای اعتبار بخشیدن به نتایج، از برنامه المان مجزای ۳DDD استفادهمی شود. برای این مدل سازی تونل به طول ۱۶۲۸ متر مدل شده و نقاط ثبت نشست در مدل به فاصله دو متر قرار دادهمی شود. پس از انجام تحلیل ها، پلات های نشست و تغییرشکل تمام نقاط تعریف شد، فراخوانده می شود و نقاطی کهدارای حداکثر نشست باشد، معرفی می شوند و می توان در مورد فاصله بین نصب ایستگاه های همگرایی سنج بر اساساین نتایج نظر داد.

همگرایی سنج، شبکه عصبی، مدل سازی عددی، رفتارنگاری