فرزاد امیراصلانی - کارشناس گروه مدیریت پسماند و آلودگی خاک ستاد محیط زیست و توسعه پایدار
ملوک نجفی شالمایی
الهام مجتهدزاده
ساناز سرحدی

پسماندهای خطرناک خانگی نوعاً حدود 5/0 تا 1 درصد پسماندهای شهری را شامل می‌شود که انواع رنگ‌ها، آفت‌کشهای مختلف، مواد شوینده و سفیدکننده، باتریها، آئروسولها و ... از آن جمله‌اند. به طور کلی پسماندهای خطرناک یک یا همزمان چند ویژگی از 4 مورد سمیت، اشتعال‌زایی، خورندگی و انفجاری را دارا می‌باشند. با وجود وزن کم این پسماندها در پسماندهای شهری، لیکن به علت ویژگیهای آن و همچنین مضرات بهداشتی و زیست‌محیطی ناشی از استفاده گسترده در مناطق مسکونی، تجاری و درمانی و نیز دفع غیربهداشتی، باید از پسماندهای شهری جداسازی شوند. وجود خطرات برای نیروی انسانی شاغل در مراکز جداسازی زباله (پرسنل و پیمانکاران شهرداری)، صرف زمان و وجود خطرات بسیار جهت جداسازی آنها از زباله‌ها توسط نیروی انسانی، عدم ‌آشنایی و توجیه شهروندان در عدم ترکیب این نوع پسماندها با زباله‌های شهری، وجود پسماندهای تیز و برنده‌ای همچون سوزن سرنگ، تیغهای ریش‌تراشی، چاقو و ... در پسماندهای خانگی شهر تهران که بالقوه خطرناک و بیماریزا هستند از ضروریات نگارش مقاله می‌باشد. هدف از ارائه این مقاله بررسی و ارائه راهکارهایی به منظور مدیریت و ساماندهی پسماندهای خطرناک خانگی و همچنین جایگزین‌های مناسب و طبیعی در جهت کاهش تولید و ساماندهی پسماندهای مذکور و نیز کاهش مضررات بهداشتی برای شهروندان می‌باشد. نتیجتا در مورد شهر تهران نیز می‌توان با تعریف مکانیسم خاص برای جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، بی‌خطرسازی، بازیافت و دفن پسماندهای خطرناک خانگی در سیستم مدیریت پسماند شهر تهران بر اساس نوع پسماند به اهداف مورد نظر دست یافت؛ علاوه بر این می‌توان با اصلاح قوانین موجود در زمینه مدیریت پسماند و آموزش و فرهنگ‌سازی، این گونه پسماندها را به صورت صحیح مدیریت و ساماندهی نمود.

پسماندهای خطرناک خانگی، مدیریت پسماند، مواد جایگزین, ذخیره‌سازی ایمن