یعقوب محمدی - دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
میثم باقری پوراصیل - کارشناس ارشد مهندسی سازه، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

در مطالعه حاضر استفاده از مهاربندهای کمانش ناپذیر که به دلیل جلوگیری از کمانش مهاربند، قابلیت جذب انرژی بسیار بیشتری را نسبت به سیستم های رایج مهاربندی همگرا فراهم می آورند، به عنوان نوآوری تحقیق با هدف کاهش پتانسیل خرابی پیشرونده در قاب های فولادی مهاربندی شده مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور مدل اجزاء محدود سه بعدی ساختمان های ۴، ۸ و ۱۲ طبقه در دو حالت استفاده از مهاربندهای معمولی و کمانش ناپذیر شبیه سازی شدند و پاسخ آنها در برابر خرابی پیشرونده مورد ارزیابی قرار گرفته است. بررسی خرابی پیشرونده با استفاده از روش مسیر بار جایگزین صورت پذیرفت و پاسخ سازه ها در برابر حذف ستون مورد بررسی قرار گرفت. شبیه سازی مدل ها با استفاده از نرم افزار ABAQUS انجام شد. همچنین صحت روش اجزاء محدود مورد استفاده در شبیه سازی مدل های مورد بررسی ارزیابی شد و تطابق مناسبی بین نتایج حاصل مشاهده گردید. مهم ترین نتایج حاصل نشان می دهد که قاب های فولادی که دارای مهاربندهای کمانش ناپذیر می باشند، در مقایسه با قاب های فولادی دارای مهاربندهای معمولی متحمل تنش های کمتری شده اند؛ بطوریکه در تمامی حالت ها، مهاربندهای کمانش ناپذیر با جذب انرژی ورودی سازه، سبب شده اند که تنش های کمتری به سایر اعضای سازه وارد شود و بدین ترتیب پتانسیل وقوع خرابی پیشرونده کاهش یابد. همچنین استفاده از مهاربند کمانش ناپذیر سبب شده است که دوران محل اتصال تیر به ستون در مقایسه با ساختمان های با مهاربند معمولی کاهش یابد. این اثرگذاری بویژه در ساختمان های با ارتفاع بیشتر مشهودتر می باشد؛ بطوریکه مقدار بیشینه چرخش مفصل متناظر با ساختمان ۱۲ طبقه دارای مهاربند کمانش ناپذیر در مقایسه با مهاربند معمولی به میزان ۲۱ درصد کاهش یافته است.

خرابی پیشرونده, مهاربند کمانش ناپذیر, روش اجزای محدود, روش مسیر بار جایگزین, BRB