مهسا مهری آچاچلوئی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مجید رئوف - دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
علی رسول زاده - دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهروز اسماعیل پور - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

مروزه پایش رطوبت خاک در یک منطقه مستلزم استفاده از سنسورهایی است که دارای دقت بالا بوده و مقادیر رطوبت را بدون نیاز به حضور در محل، اندازه گیری و ثبت یا ارسال نمایند. در این تحقیق دقت سنسورهای رطوبتی مدلEC-۵Decagon ECH۲O، ساخت کشور ایالات متحده آمریکا مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور ابتدا سه سنسور رطوبتی مدل ذکر شده و یک د ستگاه انعکاس سنجی زمانی (TDR) مدل TDR ۱۵۰ انتخاب شد. سن سورها در رطوبت های مختلف وا سنجی و اعتبار سنجی شدند. نتایج ن شان داد که سنسورهای رطوبتی در رطوبت های بالا، دقت پائینی دارند؛ زیرا با توجه به نمودار پراکنش، اختلاف نقاط پراکنش رطوبت حجمی واقعی و اندازه گیری شده توسط سنسور از خط نیمساز در تمامی گلدانها قابل توجه است؛ این در حالی است که نمیتوان نکته خاصی را برای حالت رطوبتهای کم و متوسط بیان نمود. همچنین ثابت گردید که دقت دستگاه TDR نیز در اندازه گیری رطوبت های پائین نسبت به رطوبت های متوسط و بالا، کمتر است. دستگاه TDR برخلاف سنسور رطوبتی، حالت بینابینی از کمبرآوردی و بیش برآوردی مقدار رطوبت نمونه خاک را نسبت به مقدار رطوبت واقعی از خود نشان داد؛ اما به طور کلی، تعداد موارد کم برآوردی رطوبت حجمی بیشتر از بیش برآوردی آن بود. در نهایت، ثابت گردید که سن سور رطوبتی گلدان شماره سوم عملکرد ایده آلی را نسبت به دستگاه TDR با شاخصهای آماری RMSE، MAE، RE و R۲ به ترتیب برابر با ) ۰/۰۲۱ سانتیمتر مکعب بر سانتیمتر مکعب)، ) ۰/۰۱۸ سانتیمتر مکعب بر سانتیمتر مکعب)، ۳/۶۸ (درصد) و ۰/۹۷ به نمایش گذاشت. در نتیجه پیشنهاد گردید که استفاده از سنسورهای رطوبتی مدلDecagon ECH۲O EC-۵ با هدف پایش پیوسته رطوبت خاک با بافت لوم رسی شنی با دقت بالا در تحقیقات مرتبط با موضوع توسط محققین در دستور کار قرار گیرد.

رطوبت خاک، سنسور رطوبتی، دستگاه انعکاس سنجی زمانی، Decagon ECH۲O EC-۵، TDR