علی بشیری - Assistant professor in Department of Arabic literature in University of Kashan
اویس محمدی - Assistant professor in Department of Persian literature in University of Gonbad Kavous

ترجمه شعر یکی از دشوارترین و پیچیده­ترین انواع ترجمه است. آندره لفور ازجمله پژوهشگرانی است که برای ترجمه شعر الگویی ارائه داده است که دربرگیرنده هفت رهیافت است: ۱. واجی یا آوایی، ۲. تحت­اللفظی، ۳. موزون، ۴. شعر به نثر، ۵. مقفا، ۶. شعر سپید، و ۷. تعبیر. این رهیافت­ها با نظر به ترجمه در زبان­های غربی، به­ویژه انگلیسی، مطرح شده است. نگارندگان این مقاله بر آن­ند تا با معرفی این رهیافت­ها و پیاده­سازی آن بر روی ترجمه رباعی­های خیام به فارسی و ترجمه شعر «عن انسان» محمود درویش از عربی به فارسی، میزان کارآمدی آن را در دو زبان عربی و فارسی بسنجند. اصلی­­ترین دستاوردهای این پژوهش به­سبب واژه­هایی با ریشه یکسان، واژگان و عروض مشابه، رهیافت واجی، تحت­اللفظی، موزون، منثور، مقفا و تعبیر تا حد زیادی قابل تطبیق است؛ اما به­سبب تفاوت فرم­های شعری­ای که زمینه رهیافت­های لفور است با فرم شعرهای فارسی و عربی، رهیافت­های لفور در جاهایی همخوان با شعر فارسی و عربی نیست؛ چنانچه در شعر فارسی در کنار قافیه گاهی ردیف هم می­آید و رهیافت ششم به­سبب نبود شعر سپید در زبان فارسی و عربی منتفی است.    

Keywords: Poetry translation, Lefevere, Poetry translation approaches, Translation from Arabic into Persian and Vice Versa.[R۱], واژه های کلیدی: ترجمه شعر, لفور, رهیافت های ترجمه شعر, ترجمه از زبان عربی به فارسی و بالعکس.