سید علی حسینی آزاد - دانشجوی دوره دکتری حقوق بین الملل دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
مهشید آجلی لاهیجی - دانشجوی دوره ی دکتری حقوق بین الملل دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
مجید زحمتکش - دکتری تخصصی حقوق بین الملل، قاضی دادگستری

دو تفکر آرمان گرایی و واقع گرایی همواره مورد توجه علوم مختلف و از جمله حقوق بوده است. در حالی که آرمان گرایی بر ظهور ایده آل ها توجه دارد، واقع گرایی بر ضرورت پذیرش واقعیات عینی موجود تاکید می کند. حقوق بین الملل از حیث مبانی هنجاری کاملا عرصه رویارویی این دو مکتب بوده است. جامعه جهانی همواره برای دستیابی به آرمان هایی بعید تلاش کرده است، اما در اغلب موارد در چارچوب واقعیت های نظم جهانی مانده است. با این حال، حقوق بین الملل شاخه ای از علم حقوق است که توانسته آرمان هایی را در قالب هنجار داشته باشد. بنابراین، مساله مورد بحث، نحوه تلاقی دو تفکر آرمان گرایانه و واقع گرایانه در حقوق بین الملل است. پرسش این است که نظام هنجاری حقوق بین الملل بر کدام تفکر تکیه دارد و مبانی  این حقوق از چه آبشخوری تغذیه می کند. در این رابطه از روش توصیفی تحلیلی در پردازش مساله استفاده می شود و هدف پژوهش، پاسخ به این نکته است که جایگاه مکانب آرمان گرایی و واقع گرایی در شکل گیری مبانی هنجاری حقوق بین الملل چیست. در نهایت، بر اساس یافته های حاصل از بررسی موردی شاخه های مختلف حقوق بین الملل، ملاحظه می شود که مبانی حقوق بین الملل با ملحوظ نظر داشتن واقعیات جامعه جهانی، راه رسیدن به آرمان های قابل تحسین خود را طی می کند.

آرمانگرایی, واقعگرایی, فلسفه حقوق بین الملل, مبانی حقوق بین الملل, مکاتب فکری حقوقی