جواد هرویان - دانشیار گروه آموزشی بینائی سنجی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
عباس عظیمی - دانشیار گروه آموزشی بینائی سنجی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
مجتبی محمد پور - کارشناس ارشد بینایی سنجی
هادی استادی مقدم - دانشیار گروه آموزشی بینائی سنجی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
عباسعلی یکتا - دانشیار گروه آموزشی بینائی سنجی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
حبیب ا... اسماعیلی - استادیار آمار حیاتی گروه آموزشی بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، مشهد، ایران

مقدمه  تاری دید ناشی از آستیگماتیسم و عیوب انکساری اسفریکال باعث کاهش دید عمق و نیز آمبلیوپی در کودکان می شود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر نوع و میزان آنایزومتروپی مایوپیک و هایپروپیک آستیگمات تجربی یکطرفه بر دید عمق می باشد. روش کار این مطالعه به روش توصیفی مداخله ای بر ۶۰ فرد طبیعی در سال ۱۳۸۷ درگروه آموزشی بینایی سنجی دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. پس از معاینات اولیه و انجام ریفراکشن میزان دید عمق اولیه با استفاده از تست تیتموس وTNO تعیین گردید .سپس با استفاده از عدسیهای سیلندریک مثبت و منفی با مقادیر ۱ تا ۴ دیوپتردر سه محور مایل (۴۵ درجه)، افقی (۱۸۰ درجه) و عمودی (۹۰ درجه)، آنایزومتروپی مایوپیک و هایپروپیک آستیگمات یکطرفه در سه محورفوق ایجاد شده و میزان دید عمق با دو تست تیتموس وTNO اندازه گیری شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت .افرادی که دارای سابقه آمبلیوپی، استرابیسم آشکار، مشکلات پاتولوژیک ، هتروفوریای بیش از ۴ پریزم دیوپتر و یا پاسخهای فیوژنی غیر طبیعی بودند از مطال عه حذف شدند. همچنین از آزمون های فرید من و ویلک اکسون هم استفاده شده است. نتایج میانگین دید عمق در تمام افراد قبل از مداخله ۴۰/۸۳ ±۲/۷۸ ثانیه بر کمان با تست تیتموس و ۳۱/ ۵۰± ۶/۵۹ ثانیه بر کمان با تست TNO بود. میزان دید عمق با هر دو تست تیتموس و TNO به وسیله نوع و مقادیر مختلف آنایزومتروپیای محوری به طور معنی داری کاهش یافت (p< ۰/۰۰۱). بیشترین میزان کاهش دید عمق مر بوط به آنایزومتروپیای مایوپیک و هایپروپبک آستیگمات با مقدار ۴ دیوپتر در محور مایل بود که با تست TNO به ترتیب برابر با ۱۹۳۰± ۲۷۱/۵ و ۱۷۸۰±۵۱۸/۶ ثانیه بر کمان و با تست تیتموس برابر با ۷۷۳/۳۳ ± ۱۰۱/۴ و ۶۹۳/۳۳± ۱۷۹/۹ ثانیه بر کمان بود نتایج همچنین نشان داد در مقایسه بین میانگین دید عمق چه در نوع آنایزومتروپی ایجاد شده مایوپیک آستیگمات و چه در نوع هایپروپیک آستیگمات در سه محور مایل ، موافق  قاعده و مخالف قاعده اختلاف معنی داری وجود دارد (p<۰/۰۰۰). نتیجه گیری آنایزومتروپیای محوری اصلاح نشده علاوه بر کاهش دید عمق و اثرات مخرب بر توسعه دید دو چشمی می تواند باعث آمبلیوپی گردد. آنایزومتروپیای محوری موافق قاعده اثرمخرب کمتری را نسبت به نوع مایل و مخالف قاعده بر روی دید عمق دارد. 

دید عمق, آنایزومتروپی محوری, دید دو چشمی