حسین عساکره - استاد، اقلیم شناسی، دانشگاه زنجان
بهرام شاه منصوری - دانشجوی دکتری آب وهواشناسی شهری، دانشگاه زنجان

افزایش جمعیت و نیز افزایش مصرف انرژی از یک سو و گرمایش جهانی از سوی دیگر باعث تغییرات دمایی و اغلب افزایش دما در شهرها شده است. در چند دهه اخیر، رشد شهرنشینی در ایران شدت بالایی داشته و جمعیت مراکز استان ها به شدت افزایش یافته است. شهر اراک، به عنوان یکی از مراکز صنعتی کشور، با این پدیده مواجه بوده است. در این نوشته رفتار دمایی شهر اراک با استفاده از آزمون آماری و ترسیمی مان- کندال و نیز با به کارگیری رگرسیون خطی و غیرخطی بررسی شد. یافته ها نشان داد که روند دمای ایستگاه اراک غیرخطی است؛ یعنی، آماره های دمایی اراک از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۹۰ با نوسان هایی، روندی کاهشی و از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۰ روندی افزایشی توام با نوسان داشته است. به منظور آشکارسازی وضعیت دمایی اراک در آینده از مدل ریزمقیاس نمایی آماری (SDSM) استفاده شد. یافته های این بخش از پژوهش نشان داد که دمای اراک روندی افزایشی خواهد داشت، به گونه ای که دمای میانگین، کمینه و بیشینه اراک به ترتیب از ۹۸/۱۳، ۱۱/۷ و ۸۳/۲۰ تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۵/۱۴، ۸/۷ و ۲/۲۳ درجه سلسیوس خواهد رسید.

آشکارسازی روند, رگرسیون خطی و غیرخطی, مدل ریزمقیاس نمایی آماری (SDSM)