علیرضا ارجمندی نژاد - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان- بخش تحقیقات گیاهپزشکی
عزیز شیخی گرجان - موسسه تحقیقات گیاهپزشکی- بخش تحقیقات حشره شناسی کشاورزی
منصور سارانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان- بخش تحقیقات گیاهپزشکی

دوبالان خسارت زا در محصولات صیفی، معروف به مگ سهای جالیز بوده و شامل Dacus)ciliatus Loew مگس جالیز) و Myiopardalis pardalina Bigot مگس خربزه) می باشند و از مهمترین آفات گیاهان جالیزی در کشور(هادیزاده و حسینی، 1370 ) و نیز در منطقۀ سیستان محسوب می شوند.جالیزکاران جهت کنترل آن ها از سموم مختلفی استفاده م یکنند که دارای اثرات جانبی بر روی محیط زیست بوده، به همین دلیل حشر هکش اسپینوساد(بیورشنال) که جزو سموم ک مخطر م یباشد به همراه تعدادی از حشره کش های رایج منطقه و نیز سموم توصیه شده، از لحاظ کارایی در مزرعه مقایسه شدند. بررسی نتایج کارایی حشر هکش ها در کنترل مگس جالیز و خربزه نشان داد که حشره کش استامی پراید ازگروه نیکوتینوئیدها نمی تواند حشره کش مؤثری در کنترل مگ سهای میوه باشد. اما از گروه پایرتروییدها، حشره کش دلتامترین با میانگین بالای 50 % کارایی از حشره کش های مؤثر در کنترل مگ سهای جالیز و خربزه بودند. حشره کش اسپینوساد در منطقه سیستان از کارایی نسبتاً خوبی برخودار بوده بطوریکه در مقایسه با حشره کش های مؤثر(دلتامترین) و یا توصیه شده(دیازینون) تفاوت معنی داری ندارد. آنچه مسلم است حشره کش اسپینوساد به عنوان یک حشره کش بیورشنال(سمومی نسبتاًً کم خطر با اثرات جانبی کم زیست محیطی هستند) می تواند در کنار سموم توصیه شده استفاده شود

حشره کش های جدید، سیستان، مگس های جالیز