میر ستار صدرموسوی - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
میر حیدر طالب زاده - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

شناخت و بررسی امکانات و تنگناهای­های موجود اولین گام اساسی در فرایند برنامه­ریزی توسعه نواحی روستایی به­شمار می­رود. در این راستا، تعیین و تحلیل سطوح توسعه­یافتگی دهستان­ها از اهمیت خاصی برخوردار می­باشد که اغلب با استفاده از روش­های کمی صورت می­گیرد. هدف کلی این مقاله، تعیین و تحلیل سطوح توسعه­یافتگی دهستان­های شهرستان چالدران واقع در شمال غرب استان آذربایجان غربی می­باشد. به این منظور، از ۳۸ متغیر در قالب شاخص­های جمعیتی، آموزشی فرهنگی، زیربنایی کالبدی، بهداشتی درمانی، اداری خدماتی و اقتصادی در سطح دهستان­های شهرستان بهره­گیری شده و با استفاده از مدل موریس و روش ضریب اختلاف به تحلیل و بررسی آنها اقدام شده است. در نهایت نتایج سطح­بندی دهستان­ها به تفکیک کلیه شاخص­ها با استفاده از نرم­افزار ­­ArcGis، به صورت نقشه ارائه گردیده است.  نتایج تحقیق حاکی از آن است که از مجموع ۵ دهستان این شهرستان هیچ دهستانی در سطح توسعه­یافته نبوده و ۴ دهستان در سطح در حال توسعه و یک دهستان نیز در سطح کمتر توسعه­یافته قرار دارند. از نظر نحوه توزیع امکانات و خدمات، شاخص زیربنایی- کالبدی دارای کمترین و شاخص آموزشی- فرهنگی دارای بیشترین میزان تعادل و برابری بوده است. 

سطوح توسعه یافتگی, نواحی روستایی, مدل موریس, ضریب اختلاف, چالدران, آذربایجان