پریسا جزائری - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته مهندسی آب، گرایش منابع آب، دانشکده مهند سی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رامین فضل اولی - دانشیار، رشته مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محسن مسعودیان - دانشیار، رشته مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
نصراله جواهری - دکتری سازه های آبی، شرکت مهندسین مشاور آب عمران پردیسان، تهران

توسعه شهرنشینی در سراسر جهان و ازجمله در ایران، موجب افزایش مناطق غیرقابل نفوذ و به تبع آن افزایش رواناب و تشدید وقایع سیلاب شهریشده است. برای رفع این مشکل لازم است تا اقدامات مدیریتی مناسبی انجام شود که براین اساس در تحقیق حاضر، روش های توسعه کم اثر بشکهذخیره آب باران و ترانشه نفوذ مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، شبیه سازی شبکه جمع آوری رواناب سطحی موجود در منطقه دو شهرداریتهران (ایوانک) به کمک مدل کامپیوتری SWMM مورد بررسی قرار گرفته، همچنین، با استفاده از برخی از روش های توسعه کم اثر (LID)، همچونبشکه باران، ترانشه نفوذ به بررسی کاهش حجم رواناب حاصل از سیلاب و دبی اوج سیلاب پرداخته شده است. نتایج نشان داد دبی اوج سیلابنسبت به شرایط موجود، در دوره بازگشت ۱۰ ساله، در روش بشکه باران ۲۲ درصد، در روش ترانشه نفوذ ۲۹ درصد و در روش ترکیبی (ترانشه نفوذو بشکه باران) ۵۰ درصد کاهش داشته است. جهت بررسی اقتصادی، با در نظر گرفتن دوره بازگشت طراحی ۱۰ ساله، نیاز است به ازا ی ذخیره هریک میلیون لیتر، در روش بشکه باران ۲۰ / ۲۰ میلیارد ریال، در روش ترانشه نفوذ ۶۸ / ۱۱ میلیارد ریال و در روش تر کیبی ۶۹ / ۱۴ میلیارد ریال هزینهشود. روش ترانشه نفوذ به عنوان اقتصادی ترین روش مورد مطالعه در منطقه شناسایی شد.

بشکه باران، ترانشه نفوذ، رواناب شهری، روش های توسعه کم اثر (LID)، نرم افزار SWMM