عاطفه حاجی زاده - کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
نسرین مشتاقی - دانشیارگروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
عباس صفرنژاد - استادگروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالرضا باقری - استاد، مرکز تحقیقات کشاورزی، مشهد.

میزان تولید پایین کورم زعفران و افزایش حمله عوامل بیماریزای خاکزی به آنها سبب شده تا محققان بخش کشاورزی به دنبال ازدیاد درون شیشه ای کورم زعفران از طریق تکثیر جوانه و تبدیل آنها به کورم جدید باشند. تکثیر کورم ها در شرایط این ویترو می تواند روش مناسبی برای تولید انبوه و یکنواخت کورمها و پیش زمینه ای برای فرایندهای اصلاحی و ژنتیکی بر روی این گیاه باشد. پیروی تحقیقات قبلی نویسندگان در خصوص تکثیر جوانه ها از طریق کشت این ویترو، جوانه انتهایی و جانبی کورم در حال استراحت پس از ضدعفونی با کلرید جیوه۰/۲ درصد به عنوان ریزنمونه در محیط کشت SH، با غلظت ۳ میلی گرم در لیتر از هورمون BAP و غلظت یک میلی گرم در لیتر از هورمون NAA با هدف تکثیر جوانه قرار گرفتند. برای تبدیل جوانه به کورم، تاثیر سه نوع واکشت و در آزمایشی دیگر تاثیر دو غلظت او ۲ میلی گرم در لیتر IBA بر کورم زایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برای تبدیل جوانه ها به کورم، بهترین واکشت، واکشتی بود که در آن ریزنمونه ها هر سه ماه یکبار در محیط قبلی خودشان را کشت می شدند. همچنین جوانه های بدست آمده در محیط کشت MS با غلظت ۲ میلی گرم در لیتر از هورمون IBA پس از سه ماه به محیط کشت MSبدون حضور هورمون و حاوی ۶۰ گرم در لیتر ساکارز منتقل شدند و حدود ۴۵ روز پس از انتقال به آخرین محیط کشت، حدود ۹۰ درصد کورم زایی داشتند.

زعفران، کورم زایی، این ویترو