سید عقیل حسینی - عضو هیئت علمی گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج
سید اسماعیل مسعودی - دکترای جامعه شناسی، دانشگاه شیراز

فرضیه اصلی آمارتیا سن در کتاب توسعه یعنی آزادی این است که غلبه بر مشکلات توسعه مستلزم رسمیت‎بخشی به آزادی های فردی است. برطبق نگرش لیبرالیستی او، آزادی هم ابزار و هم هدف توسعه است. اساسا، توسعه ازدیدگاه سن همان فرایند گسترش آزادی های واقعی ازقبیل افزایش طول عمر و امید به زندگی، یعنی درواقع آزادی ادامه حیات و افزایش کیفیت زندگی است. در نقد رویکرد توسعه یعنی آزادی سعی شد به نقدهایی ازقبیل سازگاری و انسجام نداشتن میان مولفه های اصلی توسعه ازدیدگاه سن ازقبیل تعارض عقلانیت ابزاری با آزادی، نقد رابطه دموکراسی با توسعه، نقد رویکرد او به جمعیت، و ... پرداخته شود. رویکرد سن ازآن جاکه هیچ الزام ارزشی ذاتی و ازپیش معینی به جز نفس آزادبودن ندارد، نتیجتا، با نظام های ارزشی ازجمله دین سازگار نیست. هم چنین، رابطه ساختاری کل نگرانه و تاریخی افراد و دولت ها با نظام جهانی در رویکرد سن مورداهتمام جدی قرار نگرفته است.

آمارتیا سن, توسعه, آزادی, عقلانیت, دموکراسی, توان مندی, نقش‎آفرینی