مریم عمیدی مظاهری
مجتبی کرباسی
احمدعلی اسلامی

در جهان پر شتاب امروز، در عصر انفجار دانش و اطلاعات با وجود تحولات وسیع و همه جانبه زندگى و شیفتگى خاص جوامع نسبت به تغییر و تحول؛ توسعه ضرورتی انکار ناپذیر و از جایگاه بالایی برخوردار است به گونه ای که از شاخص های تفکیک و تشخیص کشورهای پیشرفته از عقب مانده به شمار می آید. توسعه مفهومی چند بعدی است که تغییرات کیفی جامعه را به شکل کمی در ابعاد مختلف اقتصادی بیان می کند و شامل سازماندهی مجدد و جهت دهی سیستم های اجتماعی در راستای افزایش بازدهی جامعه است. در میان ابعاد مختلف توسعه نقش توسعه فرهنگی از سایر ابعاد برجسته تر است. امام (ره) هدف توسعه را در تولید امکانات فرهنگی، توسعه علم، رفاه و بهبود کیفیت زندگی محدود نمی کند، بلکه این همه را زمینه توسعه یعنی الهی شدن انسان، ابزار هدف واقعی شکوفایی ابعاد معنوی و روحانی در انسان و تهذیب نفس او می داند. از این رو می توان از دیدگاه امام انسان را محور توسعه دانست و هدف نهایی توسعه را در ارتقای معنوی و تهذیب انسان خلاصه کرد. نهاد آموزشی مهم ترین و اساسی ترین ابزار برای انتقال ارزش ها و هنجارها به نسل جوان و از جمله گرانبهاترین ذخایری هستند که جامعه برای پیشرفت و توسعه به شکل صحیح در اختیار دارد. امام (ره) نیز نقش نهاد های آموزشی را در تحولات فرهنگی و توسعه آن بسیار مهم ارزیابی می کنند و ریشه صلاح و فساد مردم و جامعه را در آنجا می بینند. بنابراین برای دستیابی به توسعه فرهنگی؛ نیازمند تحولی فرهنگی عمیقی در نهاد های آموزشی هستیم. زیر بنا و محور این تحول فرهنگ ناب اسلامی و ایرانی است که محور اداره جامعه است. این مقاله به مفهوم توسعه فرهنگی و نقش نهاد های آموزشی پرداخته است و راهکارهایی در جهت تحول نظام آموزشی ارائه داده است.

فرهنگ، توسعه فرهنگی، نهادهای آموزشی