حسن ذوالفقاری - دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی کرمانشاه
امان الله فتح نیا - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی کرمانشاه
مژگان شهریاری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی- اقلیم شناسی، دانشگاه رازی کرمانشاه

افزایش جمعیت و نیاز روزافزون بشر به مواد غذایی، لزوم توسعه کشاورزی را ایجاب می کند. در این پژوهش، نواحی مستعد از نظر شرایط اقلیمی و محیطی برای کشت نخود دیم در استان کرمانشاه شناسایی شد. داده های مورد نیاز شامل بارش سالانه، بارش فصل رشد، دمای کمینه فصل رشد، میانگین دمای جوانه زنی، دمای گل دهی و رسیدگی، میانگین بیشینه و کمینه ماهانه رطوبت نسبی فصل رشد، میانگین ماهانه ساعت های آفتابی فصل رشد طی دوره آماری بیست ساله (۱۹۹۱-۲۰۱۰) برای هفده ایستگاه سینوپتیک استفاده شد. داده های محیطی ارتفاع، شیب و نوع خاک نیز در این پژوهش وارد شد. بعد از تعیین وزن و استانداردسازی، متغیرها در روش تاپسیس وارد شد و پهنه بندی انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد بارش سالانه با ۴۵/۰ بیشترین و باد با ۳/۰ کمترین تاثیر را بر تعیین توان کشت نخود دارد. همچنین، ۱/۰ مساحت استان دارای شرایط بسیار خوب، ۴/۲۶ شرایط خوب و ۵/۷۳ شرایط متوسطی برای کشت نخود دیم دارد. اثر ارتفاع زیاد بر بخش های شمال شرق، شیب تند بیش از ۳۰ درصد در نواحی شمالی و شرقی و همچنین دماهای بیش از آستانه تحمل گیاه در غرب استان در دوره های گل دهی و رسیدگی، مطلوبیت شرایط اقلیمی و محیطی را برای کشت نخود کاهش داده است.

استان کرمانشاه, توان سنجی اقلیمی, روش تاپسیس, روش دلفی, نخود دیم