فرشته سجادی - دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکده زمین شناسی
افسانه ده بزرگی - دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکده زمین شناسی

محیط تشکیل سازند دلیچای در برش چینه شناسی کنز در شمال شرق سمنان بر اساس پالینومورفها ومواد آلی موجود در آن بررسی شد. این برش عمدتاً شامل شیل، شیل آهکی، مارن و سنگ آهک های مارنی می باشد. پالینوفلورای متنوعی با حفظ شدگی خوب شامل 66 گونه اسپور (متعلق به 41 جنس) و 21 گونه پولن (متعلق به 9 جنس) به همراه 14 گونه داینوفلاژله (متعلق به 13 جنس)، اسپور قارچ ها، آستر داخلی فرامینیفرها و اکریتارک ها در نهشته های سازند دلیچای در این برش وجود دارد. با توجه به حضور میوسیپورهایی نظیرKlukisporites variegatus, Sellaspora asperata, Murospora florida, Concavissimisporites verrucosus سازند دلیچای در برش مورد مطالعه، به ژوراسیک میانی (دوگر) نسبت داده می شود که با سن تعیین شده توسط آمونیتها مطابقت دارد.بر اساس مطالعه خرده های آلی در اسلاید های پالینولوژیکی، سه نوع پالینوفاسیس شناسایی شد. فراوانی نسبی AOM نسبت به پالینومورف های دریایی، فراونی AOM شفافنسبت به AOM تیره، مقادیر بالای نسبت عناصر خشکی به دریایی و فراوانی پالینوماسرال های اپک هم بعد نسبت به پالینوماسرال های تیغه ایشکل در مجموع معرف محیط کم عمق و کم اکسیژن با نرخ رسوبگذاری پایین در برش مورد مطالعه می باشند. همچنین حضور داینوفلاژله های پروکسیمیت و اکریتارک شاخص محیط ساحلی (Micrhystridium spp.) با خارهای کوتاه تاییدی دیگر بر عمق کم حوضه رسوبی می باشند. تنها در قسمت بالایی برش، افزایش جزئی در میزان پالینومورف های دریایی و پالینوماسرال های تیغه ای شکل مؤید افزایش در عمق حوضه وپیشروی کوتاه مدت دریا می باشد. این موضوع با حضور هر چند اندک داینوفلاژله های کوریت ، وجود اکریتارک با خارهای بلند و کاهش نسبی میزان AOM/MP در این محدوده تایید می گردد. قرابت میوسپورها در رسوبات برش کنز مؤید آن است که در پوشش گیاهی اطراف محیط رسوبی سازند دلیچای به ترتیب فراوانی سرخس ها، ژینکوفیت ها، پتریدواسپرموفیتا، لیکوفیتا، مخروطیان و بریوفیتا وجودداشته است. سرخسها که فراوان ترین گیاهان موجود در پوشش گیاهی اطراف سازند دلیچای در زمان تشکیل آن بوده اند، معرف وجود آب و هوای گرم و مرطوب در زمان انباشته شدن رسوبات این سازند در برش موردمظالعه می باشند. وجود اسپور قارچها و داینوفلاژله های متعلق به آب های نیمه گرم مانند PareodiniaMendicodinium groenlandicum و ceratophora نیز تأییدی دیگر بر وجود آب و هوای گرم در آن زمان است.

پالینومورف، پالینوماسرال، ژوراسیک میانی، سازند دلیچای، سمنان