رسول آذرمی - Department of Horticulture, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

 مسمومیت خاک و آب با مس مشکلات جدی در رشد و تولید گیاهان و سلامتی انسان ایجاد می کند. لذا، به منظور بررسی تاثیر سمیت مس و اسید سالیسیلیک بر رشد، عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی خیار، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه سطح مس( ۲۳، ۴۷ و ۹۴ میکرو مولار) و دو سطح اسید سالیسیلیک ( ۰ و ۷۵۰ میکرومولار) با سه تکرار تحت شرایط کشت بدون خاک اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنش مس حجم ریشه، وزن خشک ریشه، سطح برگ و وزن تر و خشک برگ را به صورت منفی تحت تاثیر قرار داد. بیشترین وزن تر ریشه، وزن خشک برگ و نسبت Fv/Fm در غلظت ۲۳ میکرومولار مس هم در تیمار محلول پاشی شده با اسید سالیسیلیک و هم در بدون تیمار اسید سالیسیلیک به دست آمد. مس در ریشه با شدت بیشتری در مقایسه با ساقه تجمع یافت. فعالیت آنزیم اسکوربات پراکسیداز با افزایش غلظت مس در محلول غذایی افزایش یافت و بیشترین فعالیت اسکوربات پراکسیداز در گیاهان تغذیه شده با ۹۴ میکرومولار مس به دست آمد و فعالیت آنها در گیاهان تیمارشده با اسید سالیسیلیک شدیدتر بود در حالی که فعالیت آنزیم پراکسیداز روند معکوسی نشان داد. حداکثر عملکرد (۵۳۰ گرم در بوته) در غلظت ۲۳ میکرومولار مس و تیمار اسید سالیسیلیک حاصل شد. اما کمترین عملکرد (۲۸۲ گرم در بوته) در غلظت ۹۴ میکرومولار مس و بدون تیمار اسید سالیسیلیک به دست آمد. بر اساس این یافته ها، به نظر می رسد که کاربرد اسید سالیسیلیک، اثرات منفی تنش مس بر رشد و بیوشیمیایی خیار را تعدیل نماید.

Salicylic Acid, Greenhouse Cucumber, Growth, Copper Toxicity, اسید سالیسیلیک, خیار گلخانه ای, رشد, سمیت مس