بررسی قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برخی لاین های اینبرد آفتابگردان در رایط نرمال و تنش خشکی در منطقه اسلام آباد، کرمانشاه

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 217

فایل این مقاله در 9 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCB-13-40_012

تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1400

چکیده مقاله:

چکیده مبسوط مقدمه و هدف:  آفتابگردان یک گیاه نیمه متحمل به تنش خشکی است که با توجه به اهمیت و نقش آن در تولید روغن کشت آن رو به گسترش است. اما تنش خشکی باعث کاهش شدید عمکلرد دانه و روغن آن می شود. لذا تولید و معرفی ارقام هیبرید می­ تواند به افزایش عمکلرد کمک کند که اولین گام در تولید دورگه هیبرید شناسایی والدین بر اساس قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی آنها و همچنین تعیین نوع اثرات ژنی است. مواد و روش­ها: به­ منظور برآورد قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین‎های اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش خشکی، آزمایشی با استفاده از تعداد ۱۲ هیبرید آفتابگردان حاصل تلاقی بین لاین‎های نرعقیم و تستر به همراه دو شاهد قاسم و شمس در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی اجرا شد. یافته ­ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب تیمارهای مورد بررسی در دو شرایط نرمال و تنش خشکی نشان داد که اثر تنش خشکی بر اکثر صفات مورد بررسی در سطح یک درصد به جز تعداد دانه در طبق اثر معنی داری دارد. اثر لاین ها برای ارتفاع بوته، درصد روغن و  قطر طبق و اثر تسترها برای اکثر صفات به جز تعداد دانه در طبق معنی دار گردید که نشان دهنده اختلاف معنی دار بین ترکیب پذیری عمومی لاین‎ها و تسترها است. همچنین لاین ۱ و تستر ۳ در هر دو شرایط نرمال و تنش با برخورداری از ترکیب پذیری منفی و معنی­دار برای ارتفاع بوته والد مناسبی در جهت کاهش این صفت در تلاقی‎ها محسوب می ‎شود. علاوه بر این اثر متقابل لاین × تستر بر اکثر صفات به جز وزن هزار دانه و تعداد دانه در طبق اثر معنی دار داشت. لاین ۱ و تستر ۱ در هر دو شرایط دارای بیشترین مقدار مثبت ترکیب‎پذیری عمومی از لحاظ عملکرد دانه بودند و به عنوان والدین مطلوب برای تولید دورگ های مناسب در برنامه های اصلاحی قابل استفاده شناخته شدند،  به طوری که در شرایط نرمال هیبرید شماره ۱۳ با عملکرد دانه ۵۲۲۴ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت و در شرایط تنش هیبرید شماره ۳۱ با میانگین ۳۵۴۴/۶ کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه را داشت. نتیجه ­گیری: نتایج کلی این تحقیق نشان می­دهد که صفات مهم عمکلرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن توسط اثرات غالبیت ژنی کنترل می شود که با انجام هیبریداسیون و انتخاب صحیح والدین در برنامه­ های اصلاحی می توان این صفات را بهبود بخشید.

نویسندگان

فاطمه محمدی

agronomy and plant breeding department, faculty of agriculture, ilam university

آرش فاضلی

, agronomy and plant breeding department, faculty of agriculture, ilam university

اسدالله زارعی سیاه بیدی

Horticulture Crops Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education center, AREEO, Kermanshah, Iran

عباس رضایی زاد

Horticulture Crops Research department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education center, AREEO, Kermanshah, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abbasi, A., Gh.A. Saeedi, A.M. Rezaee and E. Farrokhi. ۲۰۰۴. ...
  • Abedini Esfahlani, M., R. Fotovat, M. Soltani Najafabadi and A.R. ...
  • Andarkhor, S.A.A., M. Moghadam and E. Farrokhi Ardebili. ۲۰۰۴. Assessment ...
  • Andarkhor, S.A.A., N. Mastibege, V. Rameeh, and R.A. Alitabar. ۲۰۱۴. ...
  • Arefi, S., A. Nabipour and H. Samizadeh. ۲۰۱۵. Evaluation of ...
  • Bagheri, A.A. ۲۰۱۳. Te effect of foliar nitrogen and on ...
  • Bhoite, K.D., R.B. Dubey, M. Vyas, S.L. Mundra and K.D. ...
  • Chiuta, N.E. and C.S. Mutengwa. ۲۰۲۰. Combining ability of quality ...
  • Gatto, A.D., L. Mangoni and D. Laureti. ۲۰۰۵. Germplasm with ...
  • Ghaffari, M. and F. Shariati. ۲۰۱۸. Combining ability of sunflower ...
  • Ghaffari, M., I. Farrokhi and M. Mirzapour. ۲۰۱۱. Combining ability ...
  • Ghaffari, M., M.M. Toorchi, Valizadeh and M.R. Shakiba. ۲۰۱۲. Morpho-physiological ...
  • Göksoy, A. T., A. O. Demir, Z. M. Turan and ...
  • Imran, M., S.A. Saif-ul-Malook, M.A. Nawaz, M.K. Ahabaz, M. Asif ...
  • Jocic, S., D. Miladinović and Y. Kaya. ۲۰۱۵. Breeding and ...
  • Khan, H., H.U. Rahman, H. Ahmad, H. Ali, H.A. Inamullah ...
  • Khani, M., J. Daneshian, H. Zeinalikhah and M.R. Ghanadha. ۲۰۰۵. ...
  • Ortegon, M., A.A. Escabedo and L.Q. Villarreal. ۱۹۹۲. Combining ability ...
  • Rezaeezad, A. and E. Farrokhi. ۲۰۰۴. Evaluation of combining ability ...
  • Robert, G.A., M. Rajasekar and P. Manivannan. ۲۰۱۶. Triazole-induced drought ...
  • Singh, R.K. and B.D. Chaudhary. ۱۹۷۷. Biometrical methods in quantitative ...
  • Skoric, D. ۲۰۰۹. Sunflower breeding for resistance to abiotic stresses. ...
  • Tabrizi, M., F. Hassanzadeh, M. Moghaddam, S. Alavikia, S. Aharizad ...
  • Tahir, M.H.N., I. Muhammad and M.K. Hussain. ۲۰۰۲. Evaluation of ...
  • Volotovich, A.A., T.A. Silkova, N.S. Fomchenko, O.V. Prokhorenko and O.G. ...
  • Yadollahi, P., M.R. Asgharipour, H. Marvane, N. Kheiri, and A. ...
  • Yalçın, K.A.Y.A., V. Pekca and N. Cicek. ۲۰۱۵. Effects of ...
  • Zohdi Aghdam, M., F. Darvish Kojouri, M. Ghaffari, A. Ebrahimi. ...
  • نمایش کامل مراجع