رضا ابوئی - دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد
فرشته حبیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد
سیدعلی خلیلی راد - دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری، پردیس هنر و معماری، دانشگاه یزد

در عصر حاضر، عدم توجه کافی به برخی مبانی ریشه دار و فراتر از زمان و مکان در معماری فضاهای قدسی، موجب شده تا کالبد و روح این دست فضاها که پیش از این و فارغ از نوع دین، دارای شکوهی ورای امور دنیوی بودند، تفاوت چندانی با سایر بناها نداشته باشد و روح الهی ای که لازمه جذب روان جستجوگر انسان و عروج او از زمین به ملکوت است را تامین ننماید. به همین جهت کامیابی در به ظهور رساندن قداست الهی، همانطور که در بناهای قدسی کهن بر جان می نشیند، مستلزم بازیابی پیوند گسسته شده انگاره های پایدار (که در روان شناسی محیط با عنوان کهن الگو مطرح می گردند) با معماری مقدس می باشد. با شناخت این انگاره ها که در قالب هفت فرم کهن الگویی طرح گردیده اند و آگاهی از نحوه تجلی آن ها در فضاهای قدسی، می توان به اهمیت و الزام حضور تمامی آن ها در لایه های سطحی و عمقی معماری مقدس پی برد و از آن جا که این مفاهیم ریشه در بعد الهی و حقیقت ماورایی دین دارند، می توان الزام حضور آن ها را وجه اشتراک فضاهای قدسی و از اصول معماری مقدس دانست. هدف پژوهش حاضر، بازشناخت مبانی حکمی و هنرهای مقدس بودایی و همچنین بررسی چگونگی ظهور و سطوح حضور انگاره های پایدار در معبد بوروبودور واقع در کشور اندونزی به عنوان نمونه کاملی از معماری قدسی بودایی است. راهبرد این تحقیق، کیفی و رویکرد آن مطالعه کتابخانه ای و تحلیل داده ها به روش توصیفی- تحلیلی است؛ نتایج در قالب تبیین الزام و مراتب حضور این انگاره ها در ساختار معماری قدسی بودایی، تدوین گردیده است.

انگاره های پایدار، معماری قدسی، معبد بوروبودور، کهن الگو، هنر مقدس بودایی