نجمه ایوبی - نویسنده
دوستمراد ظفری - مسئول مکاتبه
منصوره میرابوالفتحی - نویسنده

در این بررسی اثر ترشحات مایع خارج سلولی ۱۲ گونه قارچ تریکودرما شامل Trichoderma ceramicum, T. virens, T. pseudokoningii , T.koningii, T. koningiosis, T. atroviridae, T. viridescens, T. asperellum, T. harzianum, T .orientalis.,T. brevicompactumو  T. spiraleبر تولید زئوسپور Phytophthora sojae  و میزان فعالیت آنزیم های بتا ۱ و ۳ گلوکاناز و بتا ۱ و ۴ گلوگاناز (سلولاز)این گونه ها در ارتباط با تجزیه دیواره سلولی فیتوفتورا در شرایط آزمایشگاه آزمایش شده و در نهایت اثر این گونه ها بر کنترل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه سویا در گلخانه بررسی شد. جهت بررسی اثر ترکیبات فیلتر شده گونه های فوق الذکر بر بازداری از تولید زئوسپورPhytophthora sojae  غلظت های ۵/۰، ۱، ۵ و ۱۰ این ترکیبات در آب مقطر دیونیزه سترون تهیه شد. میزان فعالیت آنزیم های بتا ۱ و ۳ گلوکاناز و بتا ۱ و ۴ گلوکاناز جدایه های اخیر الذکر در حضور گلسیرین و هیف فیتوفتورا به عنوان منبع کربن، در محیط کشت ویندینگ، ارزیابی شدند. نتایح نشان داد که ترکیبات فیلتر شده خارج سلولی تمامی گونه ها سبب کاهش تولید زئوسپور شدند، غلظت های مختلف اثر بازدارندگی متفاوتی داشته و بیشترین بازدارندگی مربوط به T. virensو  T. brevicampactomبود. در بررسی اثر دو منبع کربن در تولید آنزیم های هیدرولیتیک توسط تریکودرما، نتایح نشان داد که کاربرد هیف فیتوفتورا در مقایسه با گلسیرین به عنوان منبع کربن در محیط رشد گونه های تریکودرما سبب افزایش فعالیت آنزیم های بتا ۱ و ۳ گلوکاناز و بتا ۱ و ۴ گلوکاناز در تمامی گونه ها شد و بیشترین میزان فعالیت هر دو آنزیم مربوط بهT. brevicampactomو T. virensبود که میزان فعالیت آنزیم بتا ۱ و ۳ گلوکاناز به ترتیب معادل  U/mg protein۳۱/۲ و ۷۳/۱ مربوط به تیمار گلیسرین، U/mg protein ۴۷/۴ و ۹۱/۳ مربوط به تیمار هیف . sojae P بود و میزان فعالیت آنزیم بتا ۱ و ۴ گلوکاناز مربوط به این دو گونه به ترتیب  U/mg protein۶۶/۰ و۸۶/۰در تیمار حاوی گلیسرین و U/mg protein ۷۲/۱ و ۷۲/۱ در تیمار حاوی میسلیوم فیتوفتورا در محیط کشت بود. جهت بررسیاثرگونه هایتریکودرمابرشدت بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی طوقه و ریشه سویا درشرایطگلخانهدرخاک سترون و در مرحله سه برگی (v۱) در قالب دو طرح کاملا تصادفی با ۱۵ تیمار شامل شاهد سالم، شاهد آلوده، هر کدام از گونههای تریکودرما به علاوه عامل بیماری و سبوس گندم به علاوه عامل بیماری در سه تکرار انجام گرفت. در این بررسی موفق ترین گونه ها در کنترل بیماری، کاهش شدت بیماری و کاهش درصد مرگ گیاهچه در گلخانه T. orientalis ،T. brevicompactumوT. spirale بودند.

Phytophthora sojae, spp Trichoderma, آنزیمهای بتا ۱ و ۳ گلوکاناز و بتا ۱ و ۴ گلوکاناز