نرگس دولتمندشهری - دانشجوی مقطع دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
سیدعلی محمد مدرس ثانوی - استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
محمدحسین میرجلیلی - استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
علی مختصی بیدگلی - دانشیار، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

انواع گونه های مایکوریزا بر جذب عناصر غذایی مثل فسفر، نیتروژن، تولید هورمون های گیاهی و بهبود خواص کمی موثرهستند. فسفر موثرترین عنصر در توسعه و کارایی مایکوریزا است. در همین راستا آزمایشی به منظور بررسی تغییرات عملکردمیوه کارلا (Momordica charantia) تحت دو گونه قارچ مایکوریزا و کود فسفری، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی ۱۳۹۸ انجام شد. فاکتورهایآزمایش شامل: دو گونه قارچ Glomus mosseae و Glomus intraradices به همراه تیمار شاهد و دو سطح فسفر (با فسفر،بدون فسفر) بود. تاثیر این تیمارها بر غلظت کلروفیل، طول میوه، تعداد میوه در بوته و عملکرد میوه مورد بررسی قرار گرفت.نتایج نشان داد صفات مورد بررسی تحت تلقیح توسط قارچ مایکوریزا و کود فسفری (به جز غلظت کلروفیل) افزایش معنی-داری داشتند. اما تحت اثر متقابل قارچ مایکوریزا در کود فسفری تغییر معنی داری نداشتند. بیشترین عملکرد میوه مربوط بهGlomus mosseae با مقدار ۵۴۶/۹۶ گرم در بوته بود که تفاوت معنیداری با قارچ گونه Glomus intraradices داشت. باتوجه به نتایج کلی قارچ های مایکوریزا با اثر بر افزایش جذب فسفر و در دسترس قرار دادن آن برای گیاه نقش مهمی درافزایش غلظت کلروفیل و عملکرد میوه داشتند.

طول میوه، عملکرد میوه، قارچ مایکوریزا، کلروفیل