وحید قلمی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشکین شهر
فرناز فتاحی نصرآبادی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشکین شهر

ایجاد هرگونه تغییرات مصنوعی در شکل طبیعی رودخانه ها عکس العمل آن را نسبت به تغییرات بوجود آمده در پی خواهد داشت یکی از بزرگترین این تغییرات میتواند احداث سد در مسیر رودخانه ها باشد ، با ساخت سد یا هر سازه هیدرولیکی دیگر در مسیر رودخانه ، تعادل موجود که طی سالیان بین جریان آب و بستر رودخانه بوجود آمده است به هم خورده و تغییراتی را در مورفولوژی رودخانه سبب میگردد ، با ورود آب به همراه رسوب به مخزن سد ، عمق جریان افزایش و از سرعت جریان کاستهشده و از انرژی جریان جهت حمل رسوب کاسته میشود ، شدت رسوبگذاری افزایش می یابد ، که در نهایت این امر از یک طرف باعث کاهش حجم مفید مخزن سد گردیده و از طرف دیگر روند تغییرات پروفیل بستر سیر کندتری به خود میگیرد . یکی از مهمترین مسایل مطرح در هیدرولیک رسوب ، تعیین مکانیزم رسوبگذاری بستر مخازن سدهای احداث شده در مسیر رودخانه ها میباشد امروزه یکی از روشهای موجود جهت پیشبینی میزان رسوبگذاری و تغییرات پروفیل طولی بستر مخازن ذخیره آب و رودخانه ها ، استفاده از مدل ریاضی میباشد در این تحقیق با هدف تعیین روند رسوبگذاری و برآورد عمر مفید مخزن معادلات حاکم بر جریانات دو فازه جامد مایع (آب و رسوب ) برای شرایط مرزی سد یامچی اردبیل با برنامه کامپیوتری DELTA تحلیل گردیده و بعد از کالیبراسیون نتایج حاصل با نتایج بدست آمده از تحلیل مسأله با برنامه HEC-6مورد مقایسه قرار گرفته و نتیجتا ، محل تشکیل دلتا و روند پیشروی آن تعیین گردیده است

سد یامچی، پیشبینی روند حرکت دلتا ، مخزن