حشمت ا.... جمالی - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم و فناوری نوین
محمدرضا عبدی
بابک شیرانی

موضوع تخلیه های الکتریکی قدرتمند همزمان با توسعه دانش گداخت هسته ای و پلاسما ، ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر پیدا کرده اند. دستگاه پلاسمای کانونی به عنوان یک ابزار تحقیقاتی جهت بررسی تخلیه های الکتریکی و فشرده سازی پلاسما امروزه در آزمایشگاههای سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است و به دلیل فرآیند پیچیده تنگش پلاسما ، اندازه گیری جریان تخلیه دستگاه با دقت بالا از جنبه تحلیل فرآیندهای فیزیکی داخل دستگاه اهمیت بسیار زیادی دارد. دستگاه پلاسمای کانونی با انرژی kJ 5 و با طراحی نوع Mather در دانشگه اصفهان طراحی و ساخته شده است. باری اندازه گیری جریان تخلیه در این دستگاه از پیچه روگوفسکی استفاده شده است. از آنجا که مدار معادل الکتریکی دستگاه پلاسمای کانونی یک مدار RLC است سیگنال خروجی حاصل از پیچه روگوفسکی دارای شکل سینوسی میرا شنومده می باشد. با تحلیل این سیگنال و انجام محاسبات کالیبراسیون علاوه بر مشخصات جریان تخلیه می توان پارامترهای مدار معادل الکتریگی دستگاه را نیز استنتاج کرد . نتایج حاصل از اندازه گیری های انجام شده در این دستگاه نشان می دهند که دامنه جریان تخلیه kA191 ، دوره تناوب جریان تخلیه ،μs 8/96 اندوکتانس کل دستگاه nH 169 و مقاومت الکتریکی کل مسیر تخلیه خازن mΩ 15/54 می باشد. ضریب کالیبراسیون پیچه روگوفسکی برای اندازه گیری جریان دستگاه ، با میانگین گیری از نتایج 5 آزایش تخلیه در شرایط اتصال کوتاه ، در حدود kA/V 12/2 به دست آمده است.