علی کرمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
محمد جواد زارع - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام

به منظور بررسی پاسخ گیاه یونجه تحت شرایط شوری به تلقیح با قارچ درون زی Piriformospora indica و باکتری Azospirillum Sppآزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی ایلام اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل کاربردوعدم کاربرد قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا، تلقیح و عدم تلقیح با باکتری آزوسپیریلوم، استفاده توام قارچ و باکتری و نیز شاهد تحت اعمال سه سطح شوری خاک (۰، ۲، ۴ گرم کلرید سدیم بر کیلوگرم خاک) بود. پاسخ تغذیه ای شامل جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، سدیم و کلر، و نیز پاسخ های فیزیولوژیک یونجه شامل میزان تجمع پرولین و غلظت کلروفیل به همراه عملکرد علوفه اندازه گیری گردید. قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد، میزان وزن تازه و خشک علوفه، رنگریزه های فتوسنتزی، پرولین، و جذب عناصر غذایی تحت شرایط شور داشت، به طوری که کاربرد قارچ منجر به کاهش اثرات سوء شوری از طریق کاهش جذب سدیم و کلر و افزایش رنگریزه های کلروفیلی گردید. یونجه تلقیح شده با باکتریAzospirillum Spp از تجمع پرولین و غلظت کلروفیل بیشتری نسبت به تیمار قارچ برخوردار بود. تلقیح با باکتری آزوسپیریلوم تاثیر مطلوب تری بر محتوای کلروفیل، پرولین و عناصرغذایی داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که تحت شرایط شوری پاسخ گیاه یونجه به کاربرد ریزسازواره های (جانداران ریزی که قادر به سوخت و ساز و انجام فرایندهای زیستی شامل: قارچ ها و باکتری ها و ویروس ها می باشند) مثبت و رشد و عملکرد و نیز جذب عناصر آن در پاسخ به این ریزوسازواره های درون زی مطلوب بود.

تنش شوری, یونجه, قارچ درون زی, باکتری افزاینده رشد گیاهی