رسول کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه زنجان
محمدحسین شهیر - استادیار ان گروه علوم دامی دانشگاه زنجان
طاهر هرکی نژاد

به منظور بررسی عملکرد و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی نر تحت تاثیر تنش سرمایی اوایل دوره پرورش ، تعداد 256 قطعه جوجه گوشتی یکروزه نر از سویه کاب 500 انتخاب شد و پس از توزین به دو گروه آزمایشی(تیمار و شاهد) در قالب طرح کاملا تصادفی تقسیم شدند. در سن 3 و 4 روزگی جوجه های تیمار، تحت استرس سرمایی در دمای 20 درجه سانتیگراد به مدت 4 ساعت قرار گرفتند. هر دو گروه تا سن 26 روزگی در دمای معمولی پرورش یافتند. وزن جوجه ها و میزان خوراک مصرفی آنها به صورت هفتگی اندازه گیری و ثبت شد. میزان تلفات به صورت روزانه ثبت می شد. . در روز 26 دوره پرورش از هر پن دو قطعه جوجه به صورت تصادفی انتخاب و از طریق ورید بال خون‎گیری جهت بررسی سیستم ایمنی صورت گرفت. پس از خونگیری، کشتار جهت بررسی عملکرد انجام شد. نسبت هتروفیل به لنفوسیت(H/L)، درصد هماتوکریت و نیز درصد هتروفیل(H) و لنفوسیت (L)خون ، پارامترهای مورد بررسی جهت ارزیابی سیستم ایمنی پرندگان شاهد و استرس دیده بودند.با بررسی داده ها مشخص شد که تنش سرمایی اوایل دوره پرورش به طور معنی داری باعث بهبود افزایش وزن در گروه تیمار نسبت به گروه شاهد شده بود. تفاوت معنی داری از لحاظ ضریب تبدیل غذایی بین گروه شاهد و تیمار مشاهده نشد. همچنین میزان تلفات در گروه تنش دیده نسبت به گروه شاهد معنی دار نشد. تفاوت معنی داری از لحاظ نسبت هتروفیل به لنفوسیت و نیز درصد هماتوکریت خون بین دو گروه آزمایشی مشاهده نشد. در مجموع با توجه به نتایج حاضر می توان به این نتیجه رسید که استرس سرمایی اوایل دوره پرورش باعث بهبود عملکرد در دمای معمولی پرورش تا سن 26 روزگی شده است. یکی از دلایل این امر تغییر در بروز ژن های مرتبط با متابولیسم پایه بدن خصوصا هورمون های تیروئیدی، تحت تاثیر استرس سرمایی می باشد. این پژوهش در زمستان سال 89 در دانشگاه زنجان اجرا شد.

تنش سرمایی، سیستم ایمنی، عملکرد، نقش گذاری ژن ها