فرهاد زینلی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، باشگاه پژوهشگران جوان، گرگان
محمدرضا دهقانی - دانشیار گروه صنایع خمیر و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

خمیرکاغذ شیمیایی مکانیکی (CMP) رنگ بری نشده، دارای بازده خمیرسازی ۸۵% و تولید شده از گونه های ممرز، راش و صنوبر به ترتیب با نسبت ۳، ۱ و ۱، برای رنگ بری با پراکسید مورد استفاده قرار گرفت. برای رنگ بری خمیرکاغذ از دو سامانه پراکسید قلیایی (رنگ بری متداول) و پراکسید فعال شده توسط ماده فعال ساز TAED، استفاده شد. تیمارهای مورد استفاده برای رنگ بری شامل درصدهای مختلف پراکسید هیدروژن و سود سوزآور بود. ویژگی های مورد ارزیابی در این تحقیق، میزان کاربری پراکسید هیدروژن، بازده رنگ بری، گزینندگی فرایند، روشنی خمیرکاغذ رنگ بری شده و میزان بار آلودگی (COD) پسآب تولید شده از رنگ بری بود. نتایج به دست آمده نشان داد که در هر دو سامانه رنگ بری، با افزایش کاربری مواد شیمیایی رنگ زدا، میزان روشنی افزایش می یابد، اما روند این افزایش دارای سیر کاهشی بود. با افزایش کاربری مواد شیمیایی رنگ زدا، بازده رنگ بری کاهش یافته اما میزان پراکسید باقی مانده افزایش می یابد. مقایسه فرایند پراکسید فعال شده با فرایند متداول نشان داد که، کارایی رنگ بری پراکسید فعال شده کمتر بود و میزان بهبود روشنی خمیرکاغذ نسبت به فرایند رنگ بری پراکسید قلیایی افت پیدا کرد. اما میزان بازده و همچنین بار آلودگی پسآب در سامانه رنگ بری پراکسید فعال شده کمتر بود.  

پراکسید قلیایی, پراکسید فعال شده, روشنی, بار آلودگی پسآب, TAED