سید هادی زرقانی - دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد
امید علی خوارزمی - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد ، رشته مدیریت شهری
لیلا جوهری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری ، دانشگاه فردوسی مشهد

در قرن ۲۱ با مسئله پیرشدن جمعیت و شهرنشینی مواجه هستیم، با گسترش شهرها، تعداد افراد۶۰ ساله و بالاتر رو به افزایش است. جهان به سرعت درحال پیرشدن است. مساله سالمندی جمعیت ایران به دلایل مختلف از جمله کاهش میزان موالید، پیشرفت های علم پزشکی، بهداشت، آموزش و پرورش و افزایش امید به زندگی در حال ظهور بوده و پدیده نوینی به شمار می آید. هدف این تحقیق بررسی وضعیت شهر مشهد در ارتباط با شاخص های شهر دوستدار سالمند با تاکید بر شاخص های فضایی-کالبدی (فضا های باز شهری، ساختمان ها و مکان های عمومی و مذهبی، حمل و نقل درون شهری، ایمنی و سهولت تردد) است. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی از نوع کاربردی است، با توجه به اینکه تحقیق حاضر به صورت پیمایشی انجام گرفته است، برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه با استفاده از معیار های استاندارد سازمان بهداشت جهانی طراحی شده است و روایی آن مورد تایید است. نتایج، نشان دهنده این است که شاخص های مورد مطالعه گرچه پایین تر از استانداردها نیستند و در وضعیت نسبتا قابل قبولی قرار دارند؛ اما تنها نیاز های اولیه سالمندان را تامین می کنند و می توان گفت با وضعیت ایدئال و تجارب سایر کشو های توسعه یافته جهت تبدیل شدن به شهر دوستدار سالمند فاصله زیادی وجود دارد و با توجه به طیف لیکرت که مبنای مقایسه و بررسی بود، هیچ کدام از شاخص ها، نمره ۴ یا ۵ (حداکثر مطلوبیت) را کسب نکرده اند که در انتها، راهکار و پیشنهادهایی جهت بهبود وضع موجود ارائه شده است.

شهر دوستدار سالمند, فضا های باز شهری, حمل و نقل, ایمنی و سهولت تردد, ساختمان ها و مکان های عمومی و مذهبی, شهر مشهد