مونا مجدی - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه شه
محمدمهدی حسین زاده - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

از جمله مهم ترین معضلاتی که امروزه گریبانگیر شهرهاست، معضل آلودگی هوا می باشد که به واقع توسط خود شهر و ساکنین آن ایجاد گشته است. روند شهر نشینی و توسعه صنعتی شهرها از زمان وقوع انقلاب صنعتی به شدت اوج گرفته و این روند تا به امروز رو به افزایش بوده است که به تبع آن با افزایش آلودگی همراه گشته است. در این مقاله به روند گسترش آلودگی در شهرها از آغاز پیدایش و تاثیر انقلاب صنعتی و تکنولوژی های عصر حاضر بر این روند پرداخته شده است. آلاینده های هوا دارای تاثیرات منفی بسیاری بر زندگی انسان ها در محیط های شهری هستند که از آن جمله می توان به ایجاد جزیره حرارتی شهرها و میکروکلیمای خاص شهر، تاثیر بر سلامت انسان، آلودگی خاک ها و آب اشاره کرد. عوامل اقلیمی چندی مانند وارونگی دمایی، استقرار سیستم های فشار، بارش، جهت باد و غیره که در پایداری یا ناپایداری این آلودگی در محیط های شهری اثربخش هستند، نیز در این بررسی مورد توجه قرار گرفته اند. به گفته برخی محققان تاثیر متقابل آلاینده ها بر اقلیم با تولید گازهای گلخانه ای منجر به گرمایش جهانی که امروزه با آن مواجه هستیم، گشته است. در این مقاله سعی شده است که از زوایای مختلف این دیدگاه مورد بررسی قرار گیرد. و درنهایت با در نظر گرفتن تمامی عوامل فوق الذکر تاثیر آلودگی ها بر تغییرات در محیط های شهری تعیین گردد.

آلودگی هوا، محیط شهری، انقلاب صنعتی، توپوگرافی، عوامل اقلیمی