عبدالمحمد دریاشناس
فرهاد دهقانی

تجزیه گیاه روش عملی مفیدی است که برای نمایش وضعیت تغذیه درختان میوه، توصیه کود و افزایش کارآیی کودها استفاده می شود مشروط بر اینکه نتایج تجزیه شیمیایی به روش مناسبی تفسیر گردد. روش تلفیقی تشخیص و توصیه، دریس یک سیستم جامع تفسیر نتایج تجزیه گیاه است که تا حدود زیادی نارسائی های روش حد بحرانی و دامنه کفایت را مرتفع ساخته است. انار (Punica granatuom L.) یکی از محصولات اقتصادی سردرختی کشور ایران است ولی اطلاعات و تحقیقات کافی برای تهیه و تنظیم برنامه کودی آن انجام نشده است. در تحقیق حاضر از ۱۵۱ باغ انار پراکنده در استان یزد طی مدت دو سال (۷۹-۱۳۷۷) نمونه برداری گیاه انجام شد و یک بانک اطلاعاتی حاوی صفات عملکرد و غلظت عناصر غذایی در برگ انار ایجاد گردید. سپس بر اساس روش دریس باغهای مذکور بر مبنای ۱۴ تن در هکتار به دو جامعه با عملکرد زیاد و کم تقسیم شد. متعاقب آن کلیه فرم های بیان متشکل از نسبت و حاصلضرب دو عنصری غلظت عناصر در دو جامعه مذکور تعیین گردید. بعد از محاسبه واریانس کلیه فرم های بیان در دو جامعه، نسبت واریانس فرم های بیان جامعه عملکرد کم به زیاد تعیین گردید (SB/SA) و با در نظر گرفتن دو پارامتر یکی  بزرگترین نسبت واریانس و دیگری روند تغییرات غلظت عناصر در دوره رشد ۴۵ فرم بیان به عنوان مناسبترین نرم های استاندارد دریس گزینش گردید. همچنین با استفاده از برنامه کامپیوتری Q-Basic شاخص های دریس برای ۹ عنصر غذایی N، P، K، Ca، Mg، Fe، Mn، Zn و Cu محاسبه گردید. این نرم ها و شاخص ها برای ارزیابی و تشخیص اختلالات تغذیه درختان انار کاربرد فراوان خواهد داشت.

انار, دریس, نرمهای استاندارد, وضعیت تغذیه درختان, کود