فاطمه عزیز علی آبادی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
احمد حسن آبادی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
ابوالقاسم گلیان - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
سعید زره داران - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

این مطالعه به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تفاله­ی چغندر قند (صفر، ۷۵/۱ و ۵/۳ درصد)، پیه گاو (صفر، ۵/۰ و ۱ درصد) و روغن سویا (صفر، ۵/۰ و ۱ درصد) بر عملکرد جوجه­های گوشتی جوان با استفاده از طرح مرکب مرکزی و مدل رویه­ی پاسخ (RSM) در دو دوره­ی سنی ۷-۱ و ۱۴-۷ روزگی انجام شد. تعداد ۴۲۰ قطعه جوجه­ی گوشتی یک روزه سویه­ی راس ۳۰۸، به­طور تصادفی به ۶۰ قفس متابولیکی (در هر قفس ۷ قطعه جوجه) اختصاص داده شد. نتایج مدل­های رویه­ی پاسخ نشان داد که در سن ۷ روزگی فقط اثر خطی و در سن ۱۴ روزگی هر سه اثر خطی، توان دوم و اثرات متقابل فاکتورهای تحت بررسی برای دو صفت میانگین افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی تاثیر معنی داری داشتند. بیشترین افزایش وزن روزانه­ی جوجه ها در دوره­ی سنی ۷-۱ روزگی با تغذیه­ی ۱۵/۰ درصد تفاله­ی چغندر قند، صفر درصد پیه گاو و صفر درصد روغن سویا و کم­ترین ضریب تبدیل غذایی با تغذیه­ی ۰۷/۰ درصد تفاله­ی چغندر قند، صفر درصد پیه گاو و ۲۸/۰ درصد روغن سویا به دست آمد. در دوره­ی سنی ۱۴-۷ روزگی بیشترین افزایش وزن روزانه و کم­ترین ضریب تبدیل غذایی مربوط به جیره­ی ­غذایی حاوی ۳/۰ درصد تفاله­ی چغندر قند، صفر درصد پیه و ۵/۰ درصد روغن سویا بود. نتایج آزمایش نشان داد که طرح مرکب مرکزی و مدل رویه­ی پاسخ، کارآیی لازم برای توصیف روابط میان سطوح مختلف تفاله­ی چغندر قند، پیه گاوی و روغن سویا و توانایی پیش بینی نقطه­ی بهینه­ی سطح هر ماده­ی خوراکی به منظور رسیدن به بهترین عملکرد را دارد.

جوجه ی گوشتی, چربی, فیبر, طرح مرکب مرکزی, مدل رویه ی پاسخ